طبق آخرین گزارش رسمی برای این پروژه صادراتی ،تاکنون یک هزار و ۴۰۰ میلیارد ریال هزینه شد که ۷۰ درصد آن از سوی بخش خصوصی اعم از فروش سهام و آورده متقاضی و۳۰ درصد نیز با اعتبار دولتی تامین شده است.

در حالیکه این پروژه همچنان در بلاتکلیفی است، سهام آن در تالاربورس اوراق بهادار با ۷۴ میلیون سهم به قیمت هر سهم ۱۴۰۰ ریال در سال ۹۶ فروخته شد.

پایانه صادراتی گل و گیاه مازندران با هدف تسهیل در بهره گیری از ظرفیت تولید ۷ میلیون تنی و ارزش ۲ میلیارد دلاری محصولات کشاورزی استان در دست اجرا است.

پایانه صادراتی

پایانه های صادراتی مکان های مشخصی برای نهایی نمودن و تسهیل در امر صادرات و کاهش هزینه های پنهان فرآیند صادرات و هدف اصلی از ایجاد آنها ایجاد هماهنگی و ارتباط تنگاتنگ بین نظامهای تولید، توزیع و صادرات است به گونه ای که این گذرگاههای اقتصادی بدون دخالت در حوزه تولید با نظارت برانجام تولید صادراتی و ایجاد مکانیسم بازار رسانی مناسب توسعه صادرات کشور را برعهده می گیرند.

براساس قانون برنامه ششم توسعه تا پایان این برنامه هر استانی باید حداقل یک پایانه صادراتی محصولات کشاورزی داشته باشد.

مصوبه ساخت پایانه صادراتی نخستین بار در سال ۸۳ حدود ۱۴ سال قبل به استان های کشور ابلاغ شد واز آن زمان تاکنون ۹ مجوز برای ساخت پایانه محصولات کشاورزی صادر شد.

پایانه صادراتی در انتظار زیرساخت

مدیر اجرایی پایانه گل و گیاه مازندران مستقر در عباس آباد گفت: پایانه صادراتی گل و گیاه از لحاظ زیرساخت ساختمان، تالار بورس، مرکز آموزشی، گمرک، آزمایشگاه و قرنطینه که در اختیار مدیریت اجرایی پایانه بود تکمیل است.

یعقوب عابدینی خواجه وندی به خبرنگار ایرنا افزود: در شرایط فعلی ما برای افتتاح ابتدا نیاز به تامین زیرساخت آب، برق ، گاز و راه دسترسی ( پل) و اینترنت داریم که با وجود چندین نشست و توافق هنوز دستگاههای خدمات رسان این امکانات را فراهم نکردند.

وی اضافه کرد: با تامین این زیرساخت ها دستگاههای مرتبط می توانند مستقر شوند و به صورت عملیاتی کار پایانه نیز شروع می شود و مشکل حادی برای افتتاح و بهره برداری این پروژه بزرگ وجود ندارد.

افتتاح فاز اول با ۱۰۰ میلیارد ریال تسهیلات بانکی

عابدینی میزان هزینه کرد برای ساخت پایانه صادراتی گل و گیاه با زیربنای ۱۰ هزار متر مربع،تاکنون یک هزار و ۴۰۰ میلیارد ریال اعلام کرد که ۳۵۰ میلیارد ریال از این اعتبار از محل تسهیلات بانکی، ۲۵۰ میلیارد ریال از محل فروش سهام در بورس و فرابورس و مابقی نیز آورده بخش خصوصی تامین شده است.

وی اضافه کرد: در شرایط فعلی ما برای افتتاح فاز اول این پایانه نیاز به ۱۰۰ میلیارد ریال اعتبار داریم و با توافقی که با یکی از بانک های دولتی انجام شد با تهاتر بدهی سررسیدی که با جریمه و سود حدود ۵۵۰ میلیارد ریال می شود با زمین و املاک شخصی این تسهیلات نیز تامین می شود.

مدیر اجرایی پایانه گل و گیاه عباس آباد مازندران اظهار داشت: با این تسهیلات، تجهیزات لجستکی، آزمایشگاهی و قرنطینه و سایر تجهیزات مورد نیاز خریداری می شود و حداکثر در مدت ۴ ماه پس از دریافت تسهیلات این امکانات فراهم و پایانه فعالیت خود را شروع می کند.

رد هزینه لاکچری برای پایانه

وی در مورد هزینه های غیر ضرور در ساخت پایانه از جمله مرکز آموزشی ( دانشگاه ) گفت: تمام ساخت و سازها براساس نقشه ای انجام شد که برای آن موافقت نامه اصولی صادر شد و بدون داشتن زیرساخت هایی چون دانشگاه و تالار بورس صدور مجوز انجام نمی شد.

عابدینی یادآور شد : به هر حال پایانه صادراتی گل و گیاه با تامین زیرساخت آب، برق، گاز، اینترنت و ساخت پل آماده راه اندازی است و درخواست ما از استاندار مازندران نیز صدور دستور سریع برای تامین این امکانات و افتتاح پایانه است.

پیشنهاد جانمایی با دستگاههای دولتی

عابدینی در مورد علت انتخاب مکان فعلی پایانه صادراتی گل و گیاه و دوری آن از بندر، فرودگاه و راه آهن گفت: اگرچه این پایانه از لحاظ مسافت دسترسی آسان به فرودگاه، بندر و شبکه ریلی ااستانی دارد ولی این مکان از سوی دستگاههای دولتی بازدید و مورد تایید قرار گرفت.

وی اضافه کرد: ضمن اینکه بیشتر کارهای حمل و نقلی از پایانه با شبکه حمل و نقل زمینی انجام می شود و در صورت نیاز به فرودگاه نیز مسیر طولانی نداریم.

انتقاد از صدور مجوز ساخت پایانه های جدید

مدیراجرایی پایانه گل و گیاه عباس آباد در مازندران از صدور مجوز برای ساخت پایانه برنج و میوه و تره بار در آمل و جویبار انتقاد کرد و این اقدام را نوعی ضربه خوردن به اقلام صادراتی در بازار های خارجی دانست.

عابدینی مدعی است که فعالیت چند پایانه صادراتی در استان که فعالیتش در خارج کشور و حمایت از تولید داخلی است ایجاد نوعی رقابت کاذب است که دودش به چشم صادرکنندگان و کالای صادراتی ایرانی می رود.

وی اضافه کرد: پایانه صادراتی عباس آباد می تواند تمام کارکردهای پایانه های دیگر که مجوز ساخت گرفتند را انجام دهد و امکانات مورد نیاز نیز در پایانه در دست ساخت پیش بینی شد.

بدهی بانکی سنگ بزرگ پیش پای پایانه صادراتی

معاون توسعه بازرگانی داخلی سازمان صمت مازندران اولویت اول سازمان متبوعش را در سال جاری تعیین تکلیف پروژه بزرگ پایانه صادراتی گل و گیاه این استان می داند که از ۱۳ سال پیش کلنگش زده شد ولی تاکنون به مرحله افتتاح نرسیده است.

ابراهیم یعقوبی در گفت و گویی بدهی معوقه بانکی را سنگ بزرگ پیش پای پایانه صادراتی گل و گیاه استان می داند که در شهرستان عباس آباد ساخته و آماده افتتاح است.

وی افزود : این پایانه افزون بر ۵۰۰ میلیارد ریال بدهی سررسید شده به یکی از بانک های عامل استان دارد که برای دریافت تسهیلات جدید باید بدهی معوقه اش را تعیین تکلیف کند و این کار با تهاتر از طریق واگذاری زمین در حال انجام است.

یعقوبی اضافه کرد: به نظر می رسد در واگذاری زمین به بانک برای تهاتر بدهی نیز یک سری مشکلاتی از جمله سند وجود دارد و این کار انتقال را از لحاظ حقوقی با وقفه مواجه کرد و با دستور استاندار مازندران برای تعیین تکلیف تلاش می شود در کمترین زمان نسبت به بهره برداری از این گذرگاه بزرگ اقتصادی گام اساسی برداشته شود.

تامین زیرساخت نیم بند

معاون سازمان صمت مازندران می گوید : در شرایط فعلی زیرساخت نیم بند از قبیل راه، گاز، آب، تلفن و اینترنت برای پایانه صادراتی گل و گیاه فراهم است که می توان با همین امکانات نیم بند نیز این پروژه را مورد بهره برداری قرار دارد.

یعقوبی گفت: با راه اندازی پروژه در صورت نیاز به افزایش امکانات زیرساختی دستگاه های متولی پای کار می آیند و مشکلی برای توسعه زیرساختی وجود ندارد.

نبود محدودیت قانونی برای صدور مجوز پایانه های متعدد

این مسوول در مورد صدور چندین مجوز برای پایانه صادراتی در مازندران از قبیل برنج، گل و گیاه، خاویار و میوه و تره بار می گوید: تمام این فرایند صدور مجوز براساس سیاست های خصوصی سازی بدون منع قانونی انجام شد و هر یک از این پایانه ها نیز کارکرد تخصصی خود را دارند.

یعقوبی افزود : علاوه بر آن به دلیل پراکندگی استان مازندران صرف یک پایانه در غرب نمی تواند جوابگوی مجموع نیاز استانی باشد و مجوزها نیز بر این اساس صادر شد.

معاون توسعه بازرگانی داخلی اداره کل صمت مازندران گفت: براساس دستورالعمل جدید ابلاغی از سوی دولت پایانه های صادراتی نیز مشمول مشوق های صادراتی معافیت گمرکی، مالیاتی و تسهیلات ارزان قیمت قرار گرفتند.

یعقوبی خاطرنشان کرد: با این دستورالعمل، از این پس کارکرد پایانه ها رونق بیشتری می گیرد و با این روند تعدد پایانه ها در تسهیل صادرات تاثیرگذار است.

سکوت بانک طلبکار

بانک ملی که یکی از طلبکاران اصلی پایانه صادراتی گل و گیاه استان مازندران محسوب می شود و طلب این بانک از لحاظ قانونی دریافت تسهیلات تکمیلی را برای این گذرگاه اقتصادی دچار مشکل کرد در تماس چندین باره خبرنگارایرنا با روابط عمومی برای هماهنگی جهت دریافت نقطه نظرات این بانک به دلیل حضور مکرر مسوولان این بنگاه اقتصادی در جلسات استانی و شهرستانی امکانپذیر نشد.

دستور استاندار برای تعیین تکلیف این پروژه

استاندار مازندران در شورای برنامه ریزی از تاخیر در بهره برداری پایانه گل و گیاه عباس اباد انتقاد کرد و خواهان تعیین تکلیف این پروژه مهم اقتصادی مازندران شد که در فهرست ۴۰ پروژه مهم اقتصاد مقاومتی قرار گرفته است.

احمد حسین زادگان افزود: تاخیر در بهره برداری از این پروژه باعث از دست رفتن قابلیت و کارکرد آن می شود و باید هر چه سریعتر دستگاههای متولی ( صنعت، معدن و تجارت) نسبت به تعیین تکلیف آن اقدام کنند.

براساس امار سالانه در مازندران ۷ میلیون تن محصولات کشاورزی تولید می شود که ارزش صادراتی آن افزون بر ۲ میلیارد دلار تخمین زده می شود ولی برخی موانع از جمله نبود زیرساخت باعث شد تاکنون حدود ۱۰ درصد از ظرفیت های کشاورزی این استان به مرحله صادرات برسد که بیشترین محصولات صادراتی این استان نیز تاکنون به لبنیات اختصاص داشته است.

در استان مازندران یکهزار و ۳۳ هکتار اراضی باغی زیر کشت گل و گیاه قرار دارد و سالانه حدود ۴۳۰ میلیون گیاهان آپارتمانی،۲۱ میلیون گلدانی،۲۲۶ میلیون گل شاخه بریده، ۸۵ میلیون درخت ودرختچه و ۵۳ میلیون بدنه گل تولید می شود.

در وضعیت فعلی طبق آمار سالانه حدود ۲ میلیون شاخه گل از مازندران به خارج کشور صادر می شود.