بعد از وقوع ناآرامی‌های اخیر در خلیج فارس، آمریکا با ادعای برقراری امنیت تنگه هرمز(بزرگترین شریان نفتی جهان) درصدد تشکیل ائتلاف نظامی در خلیج فارس برآمده تا بتواند نظارت دقیقی را بر نحوه عبور و مرور نفتکش‌های کشورهای مختلف دنیا داشته باشد.

بر این اساس مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا در ژوئن، به کشورعربستان سفر کرد و در خصوص تشکیل ائتلاف نظامی با سران سعودی گفت‌وگو کرد و از آن‌ها برای تشکیل ائتلاف نظامی درخواست کمک کرد. همچنین پمپئو از کشورهای عربستان و امارات به عنوان شریک‌های استراتژی نام برد و هدف از تشکیل ائتلاف نظامی در خلیج فارس را اینگونه توصیف کرد که باید نظارت دقیقی بر عبور و مرور نفتکش‌ها در تنگه هرمز انجام شود و ائتلاف علیه ایران باید فراتر از کشورهای حاشیه خلیج فارس، در آسیا و اروپا گسترش یابد.

چندی بعد از توقیف نفتکش انگلیس، دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا رسما از جامعه جهانی خواست تا به ائتلاف نظامی آمریکا ملحق شوند که البته تاکنون این درخواست با استقبال مواجه نشده است.

پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا در واکنش به عدم استقبال کشورهای دنیا به این درخواست، شخصا این موضوع را از تک تک کشورهای حاشیه خلیج فارس و اروپایی پیگیری کرد تا بتواند جامعه جهانی را متقاعد کند علیه ایران به ائتلاف نظامی آمریکا در خلیج فارس ملحق شوند.

این درخواست آمریکایی‌ها فقط با موافقت اندک کشورهایی همانند انگلیس، استرالیا، بحرین و رژیم صهیونیستی مواجه شد و بسیاری از کشورها فعلا حاضر به همکاری با آمریکا نشدند و کاملا محافظه کارانه پیش می‌روند.

برخی کشورهای اروپایی نیز اعلام کردند که به تنهایی حاضر به مشارکت در ائتلاف نیستند ولی اگر اتحادیه اروپا حضور یابد حاضر به شرکت خواهند شد. ژاپن هم که یکی از کشورهای قدرتمند آسیا محسوب می‌شود اعلام کرده است که خودش شخصا امنیت نفتکش‌های خود را تامین می‌کند. این کشورها تمایلی ندارند روابط خود را با ایران برهم بزنند و سیاست خود را ذیل سیاست فشار حداکثری که تأمین کننده منافع آمریکاست قرار دهند.

حال سوالی که به ذهن متبادر می شود این است که آیا آمریکا در این ائتلاف شکست می‌خورد یا پیروز خواهد شد؟

آنچیز که مسلم است آمریکا به عنوان یک قدرت جهانی با حمایت اسرائیل، انگلیس، بحرین و استرالیا در تلاش خواهد بود تا امنیت خلیج فارس را «بین المللی تر» کند. آمریکا درصدد آن است که ایران را برای دنیا یک تهدید نشان دهد و به بهانه این موضوع کشورهای متعددی را وارد ائتلاف کند و بر همین اساس از کشورهای متحد خود دعوت کرده تا در این ائتلاف شرکت کنند.

این در حالی است که اکثر کشورها تمایلی به حضور در پازل آمریکا علیه ایران ندارند و نمی‌خواهند روابطشان با ایران مخدوش شود. کشورهایی همانند ژاپن، نیوزلند و هلند که ارتباطات اقصادی با ایران دارند به درخواست آمریکا دوپهلو پاسخ دادند و این پاسخ‌ها نشان می‌دهد که سران این کشورها به دنبال دشمن تراشی با ایران نیستند.

نکته مهمی که در این جا باید مطرح شود این است که پومپئو در سفر عربستان برای نخستین بار موضوع ائتلاف نظامی در خلیج فارس را بیان کرد و از عربستان و امارات به عنوان دو حامی مطمئن و شریک استراتژیک نام برد ولی علیرغم این موضوع هیچ کدام از این دو کشور حاضر به حضور در این ائتلاف نشدند. به نظر می‌رسد که این دو کشور از به خطر افتادن منافعشان در مقابل ایران هراس دارند و فعلا تمایلی به حضور در این ائتلاف ندارند.

این موضوع را باید در نظر گرفت که بسیاری از کشورها نمی‌خواهند منافع کشورشان به خطر بیفتد و در صدد هستند روابط را با دو طرف خوب نگه دارند. به خصوص اینکه آمریکا در تلاش است با در دست گرفتن ائتلاف نظامی در خلیج فارس کاملا مدیریت را در دست بگیرد و با استفاده از حمایت دیگر کشورها، ایران را محکوم به برهم زدن امنیت تنگه هرمز کند و سپس از این موقعیت استفاده کند تا در خلیج عدن، باب المندب و دریای سرخ نفوذ ایران را کم کند.

به عبارتی هدف اصلی آمریکا از ایجاد ائتلاف نظامی در خلیج فارس یک هدف بلند مدت و کاملا استراتژیک است و این موضوع را سران کشورهای دنیا متوجه شده‌اند که نباید قربانی خواسته آمریکا شوند.

باید توجه داشت که حضور آمریکا در خلیج فارس باعث افزایش تنش‌ها می‌شود و می‌تواند سبب افزایش درگیری‌ها شود. آمریکایی‌ها هدفشان این است که برای فعالیتهای ایران در خلیج فارس ایجاد اختلال کنند.

همچنین آمریکایی‌ها درصدد آن هستند با ایجاد ناآرامی در تنگه هرمز برای کشتی‌های سایر کشورها جوی را ایجاد کنند که ایران مقصر این ناآرامی‌ها است و باید سایر کشورها به ائتلاف نظامی خلیج فارس ملحق شوند و مقابل ایران ایستادگی کنند. به نوعی ایران را دشمن فرضی کشورهای منطقه نشان دهد و بتواند به اهداف خود برسد. البته ناگفته نماند که سال‌هاست که آمریکا از طریق دشمن نشان دادن ایران برای کشورهای منطقه سودهای کلانی را به جیب زده است و درآمدزایی زیادی داشته است.

باید توجه داشت امنیت منطقه خلیج فارس تنها زمانی محقق می شود که امنیت توسط خود کشورهای منطقه تأمین شود. طرحهای ایران از جمله ایجاد «مجمع گفتگوی منطقه ای» و پیشنهاد انعقاد «پیمان عدم تعارض» با کشورهای منطقه در راستای ایجاد یک شبکه امنیتی است که با ائتلاف نظامی آمریکا کاملا مغایر است.

امریکا ائتلاف سازی نظامی در منطقه را دنبال می کند که منطق آن بازی با حاصل جمع صفر است و امنیت برخی کشورها را به بهای ناامن کردن کشوری مثل ایران دنبال می کند که منطقی بی ثمر بوده است.

لذا پیشنهاد ایران مبنی بر ایجاد «شبکه امنیتی» که بازی برد-برد برای کشورهای منطقه است راهکار تأمین امنیت «تمامی» کشورهای منطقه است.