سیدعمران طباطبایی- بررسی اجمالی مسأله انحرافات اجتماعی و امنیت، نظم و تعادل اجتماعی از منظر اندیشمندان در حوزه جامعه شناسی مبحث انحرافات اجتماعی را به عنوان تهدید یا آسیب پذیری برای افراد جامعه معرفی می نماید. رابطه مستقیمی میان انحرافات اجتماعی و نا امنی جهانی، در بستر فرآیند جهانی شدن و جامعه مدرن وجود دارد.
وقتی در جامعه ای، ارزش های فرهنگی و ارزش های اخلاقی و اجتماعی به عنوان ارزش های اکتسابی، حیاتی و محوری شناخته می شوند، در این صورت بدیهی است انحرافات اجتماعی به مفهوم نا همنوایی مستمر با ارزش ها و هنجارهای فرهنگی و اجتماعی تهدیدی امنیتی محسوب می گردد. انحرافات اجتماعی شامل انحراف فرد به طور گذرا و تصادفی و منحرف شدن فرد از نظر عموم افراد جامعه است.
انعکاس کجروی های اجتماعی در رسانه ها در کاهش نفرت از انحرافات و عادی شدن نابهنجاری در جامعه تأثیر بسزایی دارد زیرا فرد ضمن اطلاع از نقض هنجارها توسط رسانه ها، در می یابد که هنجارهای اجتماعی که به نظر وی غیر قابل تخطی بودند، قابل شکستن و تخلف هستند لذا انگیزه ارتکاب جرم در فرد تقویت می شود و این یکی از کارکردهای منفی بیان کجروی ها و انحرافات اجتماعی در رسانه ها است. ذکر انواع انحرافات از رسانه ها و اعلام رشد سرسام آور آن، منجر به ایجاد روحیه سوء ظن و شک نسبت به سایر افراد جامعه می شود و احتمال وقوع این انحراف را از سوی تک تک اعضای جامعه تقویت می نماید و روحیه اعتماد عمومی را تضعیف می کند، در نتیجه تعامل اجتماعی دچار اختلال می شود. گزارش انحرافات اجتماعی توسط رسانه ها چنانچه با تحلیل و تبیین آسیب های آنها و به منظور حفظ جامعه از گسترش انحرافات صورت گیرد ، امری مفید، بلکه ضروری است که ضمن افزایش آگاهی مخاطبین رسانه ها، موجب می شود که رفتار اجتماعی خود را بر این اساس تنظیم نمایند و از پیامدهای کجروی های اجتماعی در امان باشند. اطلاع رسانی باید با تحلیل، تذکر و شیوه معنوی رهایی از انحرافات اجتماعی توأم پذیرد.
از آنجا که ممکن است در پیدایش هر رفتاری، عوامل فوق و یا حتی عوامل دیگری نیز مؤثر باشد، از این رو، نمی توان به یک باره فرد بزهکار را به عنوان علت العلل در جامعه، مقصر شناخت و سایر عوامل را نادیده گرفت. عواملی که به عنوان بسترها و زمینه های پیدایش انحرافات اجتماعی و یا هر رفتار نابهنجار تعریف می شوند. عواملی که نقش بسیار تعیین کننده ای در پیدایش هر رفتاری، اعم از هنجار و یا نابهنجار، ایفا می کنند. معمولاً ویژگی های شخصیتی افراد بزهکار، بی قاعدگی رابطه و ارتباط میان فرد و جامعه و ارتکاب رفتارهای نابهنجار و خلاف مقررات اجتماعی است ولی معمولاً از نظر مرتکب و عامل آن در اصل و یا در مواقعی خاص، این گونه رفتارها ناپسند شمرده نمی شود.
فقر به عنوان یکی از مسائل اجتماعی مهم شناخته می شود که می تواند به وقوع انحرافات اجتماعی، به ویژه در زمینه جرائم، اعتیاد و سرقت منجر شود. تحقیقات اندیشمندان نشان می دهد که هر چند رابطه مستقیمی بین فقر و انحرافات اجتماعی وجود ندارد اما همبستگی میان آن ها تأیید شده است. فقر به عنوان یک عامل انگیزشی برای روی آوری به کجروی ها عمل می کند و در رویکرد دینی نیز این همبستگی مورد تأکید قرار گرفته است.
تبیین های خرد و کلان از فقر و انحرافات اجتماعی نشات می گیرد. در نهایت، متن به بررسی پیامدهای فقر و تأثیر آن بر انحرافات اجتماعی میپردازد و به نقش فقر در بروز جرائم، اعتیاد، سرقت و زوال خانواده اشاره میکند. همچنین، راهکارهایی برای مبارزه با فقر و کاهش انحرافات اجتماعی ارائه میشود که شامل اقدامات کوتاهمدت و بلندمدت است.
به طور کلی دانشمندان تأکید می کنند برای کاهش انحرافات اجتماعی، باید به مسئله فقر و نا برابری های اقتصادی توجه ویژه ای داشت. فقر به معنای نیاز و تهی دستی است و به دلیل عدم رعایت مساوات از سوی کشورها ایجاد می شود.
انتهای پیام/