سیدعمران طباطبایی – این منابع شامل نور خورشید، آب، خشکی، گیاهان و جانوران میشود که بدون نیاز به فعالیت انسانی وجود دارند. منابع تجدیدپذیر مانند نور خورشید و آب به طور مداوم تجدید میشوند اما نباید بیش از حد استفاده شوند تا از کاهش آنها جلوگیری شود.
منابع تجدیدناپذیر، همان منابعی هستند که در صورت اتمام، قابل جبران نبوده و زمان تجدید آنها بسیار طولانی است. استخراج منابع، فعالیتی است که منابع طبیعی را از طبیعت بیرون میکشد. صنایع استخراجی شامل کشاورزی، شکار، استخراج معدن، حفاری نفت و جنگلداری میشود. منابع طبیعی تجدیدپذیر میتوانند ثروت کشورها را افزایش دهند، اما ورود پول ناگهانی ممکن است منجر به مشکلات اجتماعی مانند تورم و فساد شود. حفاظت از منابع طبیعی در سطوح مختلف اجتماعی مهم است، تا از انقراض و استهلاک بیشتر جلوگیری شود.
دولتها مسئولیت حفظ و توسعهٔ منابع طبیعی بر عهده دارند و در این جهت باید تمام امور را انجام دهند. مدیریت منابع طبیعی اهداف توسعه پایدار و استفاده بهینه از منابع با تأکید بر کیفیت زندگی نسل حال و آینده را دنبال میکند. این مدیریت تشخیص میدهد که چه کسی میتواند از منابع استفاده کند و مرزهای استفاده از آن را مشخص میکند.
منابع طبیعی به مجموعه مواهب و ثروتهای خدادادی اطلاق میشود که به رایگان در اختیار بشر قرار گرفته است. انسان از روزگاران اولیه خلقت در عرصههای منابع طبیعی زندگی میکرده و از منابع آن اعم از آب، گیاهان، حیات وحش، آبزیان و… به طرق مختلف استفاده میبرده است. افزایش سطح دانش بشری و افزایش جمعیت در کنار مسائل سیاسی، دولتها را در جهت دستیابی به منابع بیشتر و افزایش درآمد ملی به بهره برداری از منابع طبیعی روی آورد اما بهرهبرداری بدون در نظر گرفتن جنبههای اکولوژیکی میتواند منجر به تخریب عرصههای منابع طبیعی شود.
حفاظت از منابع طبیعی همواره مورد توجه سیاست گذاران قرار داشته اما برنامههای اجرا شده در راستای مدیریت این منابع زیستی با توفیق چندانی همراه نبودهاند، به نحویکه تخریب منابع آب، خاک، جنگل و سکونتگاههای طبیعی در چند دهه اخیر افزایش یافته است. همین امر موجب نگرانی اندیشمندان مختلف گردیده است. برخی صاحب نظران بر این باورند که جهان در آستانه اتمام منابع طبیعی قرار دارد. در این میان، هر چند نقش مداخله گریهای انسانی در افزایش تخریب منابع زیستی مورد پذیرش قرار گرفته اما سیاست گذاریهای انجام شده در زمینه حفاظت منابع طبیعی همچنان بر مبنای تفکرات سنتی فایده نگر، طرح ریزی میگردند که در آن، تخریب منابع به عنوان فرایندی طبیعی تلقی میشود و نقش انسانها در شکل گیری تغییرات زیست محیطی نادیده انگاشته میشود. بنابراین، دستیابی به اهداف حفاظت پایدار منابع زیستی نیازمند باز اندیشی در این شیوه تفکر و رویکرد به اندیشههای معاصر میباشد.
به منظور حفظ منابع طبیعی میبایست در نگرشی سیستمی و جامعنگر، رابطه نظام اجتماعی مورد توجه قرار گرفته و بر نقش ابعاد انسانی در سازگاری با این مقوله تأکید شود. همچنین حفاظت منابع طبیعی دارای بنیانی فرهنگی میباشد. بنابراین، تبیین رابطه فرهنگ و ارزشها و نگرشهای برآمده از آن با سیاستگذاری، تولید، نشر و بهکارگیری برنامههای حفاظتی ضروری است.
حفظ محیط زیست و حفاظت از منابع طبیعی برای سلامتی و بقای موجودات زنده اهمیت داشته و حفظ تنوع زیستی ارزش های فرهنگی، اقتصادی و اکولوژیکی با تغییرات اقلیمی مواجه است. تغییرات اقلیمی منجر به کاهش تنوع زیستی، کاهش منابع آبی و مشکلات در کشاورزی شده و تأثیرات منفی بر سلامتی انسان ها دارد. تغییرات اقلیمی میتوانند منجر به افزایش دما، تغییر الگوی بارش، افزایش موجهای گرما و سایر تغییرات آب و هوایی شده و از طریق این مسائل مشکلاتی همچون تشدید بیماریهای قلبی- عروقی، استرس و دیگر بیماریها از جمله مالاریا در برخی نقاط جهان شیوع پیدا کنند.
برای مقابله با این مشکلات، میتوان از روشهایی مانند کاهش مصرف انرژی، بازیافت زبالهها، حفاظت از آب و هوا و استفاده از روشهای کشاورزی و دامداری پایدار استفاده کرد. این اقدامات میتوانند به حفظ منابع طبیعی و حفاظت از محیط زیست کمک کنند. حفاظت از جنگلها و مراتع، مدیریت پایدار منابع چوبی، جلوگیری از تخریب مراتع و جنگلها، مشکل کمبود آب و راه حلهای آن، تغییرات اقلیمی و راه حلهای آن، آلودگی هوا و راه حلهای آن، نابودی تنوع زیستی و راه حلهای آن موضوعاتی است که به حفظ محیط زیست کمک میکند. از صرفه جویی در مصرف آب تا استفاده از انرژیهای تجدید پذیر، مسائل محیط زیستی نیازمند توجه و اقدام همه هست تا بتوانیم محیط زیست را حفظ کرده و به مواجهه با چالشهای آن بپردازیم.
اهمیت حفظ منابع طبیعی بسیار بالا است زیرا آنها برای زندگی و رشد همه موجودات زنده ضروری هستند. حفظ منابع آب از تلفات آب، حفاظت از منابع آبی طبیعی، بازیافت آب و افزایش کارایی در تصفیه آب تأکید میکند. حفاظت از خاک و گیاهان نیز از اهمیت زیادی برخوردار است زیرا خاک برای تأمین مواد غذایی و جلوگیری از تخریب کربن ضروری است. همچنین، حفظ جنگلها و مراتع و حفظ منابع معدنی نیز از اهمیت ویژهای برخوردار بوده و باید با رویکردهای پایدار محیط زیستی در این جهت اقدامات موثری انجام شود.
راههای حفظ منابع طبیعی شامل بازیافت، کاهش مصرف و مصرف دوباره است. با افزایش جمعیت و صنعتی شدن، میزان بهره برداری از منابع طبیعی افزایش یافته و آسیب به محیط زیست نیز متاسفانه به ویژه با مصرف بیش از حد پلاستیک افزایش یافته است. برای حفظ منابع طبیعی، کاهش مصرف، از مصرفهای غیر ضروری خودداری، مراقبت از وسایل خود، استفاده از حمل و نقل عمومی و استفاده از انرژی خورشید توصیه میشود. همچنین استفاده از پلیمرهای گیاهی برای تولید مواد پلاستیکی میتواند به حفظ منابع طبیعی کمک کند زیرا این مواد باعث حفظ سلامت انسان و محیط زیست میشوند و به سرعت تجزیه میشوند.
استفاده از کیسه پارچه ای یکی از روش های حفظ منابع طبیعی است. مصرف دوباره و بازیافت نیز از روش های مؤثر برای حفظ منابع طبیعی است. مصرف دوباره به افزایش عمر مصفات وسایل کمک می کند، در حالی که بازیافت از مواد مصرف شده برای تولید مجدد اشیاء استفاده می کند. این امر تاثیرات مهمی در جلوگیری از هدر رفتن منابع طبیعی و کاهش مصرف انرژی و گازهای گلخانه ای دارد. از جمله روش های بازیافت می توان به استفاده از شیشه های بسته بندی به جای ظروف یکبار مصرف و تحویل بطری های پلاستیکی به گلدان های دیواری اشاره کرد. با این روش ها، می توان به حفظ منابع طبیعی کمک کرد و در جلوگیری از آلودگی هوا و آب نقش داشت.
بازیافت آلومینیوم کاهش ۹۵ درصدی مصرف انرژی الکتریکی و ۹۵ درصدی آلودگی هوا را به ارمغان میآورد. امکان بازیافت بسیاری از مواد وجود دارد اما بازیافت برخی مواد مشخص محبوبتر است. آهن آلات، شیشه، کاغذ و مواد غذایی طعمدار مانند کود کمپوست قابل بازیافت هستند. هر چند کاغذ تنها میتواند تعداد محدودی بار، مورد بازیافت قرار گیرد اما موادی مانند آلومینیوم و شیشه بدون کاهش کیفیت میتوانند مجدداً استفاده شوند. روشهای تولید کمپوست نیز یک روش مهم برای بازیافت مواد غذایی و کاغذی است. ترویج تفکیک مواد قابل بازیافت در یک کشور نقش مهمی در مقوله حفظ محیط زیست دارد. همچنین، اهمیت حفاظت از منابع طبیعی و محیط زیست باید بیش از پیش مورد تأکید قرار گیرد تا با دست زدن به آنها، زندگی انسانها و موجودات دیگر را نابود نکنیم.
درختان و جنگلها به عنوان منابع طبیعی، ارزشمند هستند. اثرات مثبت درختان فقط به چوب و میوه آنها محدود نمیشود بلکه در حفظ خاک، گردش آب و تعادل طبیعی نقش مهمی دارند. قطع درختان طبیعی در یک کشور، منجر به تبدیل شنزارها و پوشش شنی در مناطق مختلف می شود. از این رو، کاشت درخت در اطراف مناطق مذکور به عنوان راه حلی برای جلوگیری از حرکت شنها و حفظ راه ها و مزارع به کار گرفته میشود.
جنگل و درختان همچنین نقش مهمی در زمینههای مختلف از جمله حفظ هوا و تنظیم آب و تغذیه خاک دارند. از این رو، انسانها باید به حفظ و مراقبت از جنگلها و منابع طبیعی توجه بیشتری داشته باشند. نگاهبانی از محیط زیست و منابع طبیعی اهمیت دارد. هر فرد باید توجه ویژهای به سلامت خود داشته باشد تا بتواند زندگی بهتری داشته باشد. ما به عنوان اعضای جامعه، مسئولیتی نسبت به سلامت جامعه و محیط زیست داریم و باید برای حفظ منابع طبیعی صادقانه و با واقعیت عمل کنیم. استفاده منطقی از منابع طبیعی منجر به بهره برداری بهتر نسلهای آینده میشود. کاهش مصرف، بازیافت و مصرف دوباره از راهکارهای حفظ منابع طبیعی هستند. ضعف برنامهریزی و عدم دور اندیشی نقش بزرگی در وقوع آسیبهای زیست محیطی ایفا میکنند.
منابع طبیعی تجدید شونده، از جمله جنگلها و مراتع، ثروت ملی یک کشور هستند که ارثی ارزشمند برای نسلهای آینده محسوب میشوند. این منابع نه تنها نقش مهمی در اقتصاد یک کشور دارند بلکه زیربنایی برای توسعه پایدار ایجاد میکنند. حفظ و توسعه این منابع برای جلوگیری از نابودی جنگلها و مراتع بسیار حائز اهمیت است زیرا نابودی آنها میتواند منجر به فقر، گرسنگی و آلودگی زیست محیطی شود. به منظور داشتن یک جامعه پایدار، باید به مراقبت و توسعه این منابع ارزشمند توجه ویژهای شود.
راه ساده برای حفاظت از محیط زیست کاهش مصرف موارد مختلف تا بازنگری در عادتهای زندگی می شود. اقدامات فردی در حفاظت از محیط زیست و کاهش تاثیرات منفی بر روی آن باید از سوی کشورها مورد بررسی قرار گرفته و نکات موثر در این زمینه بررسی شوند. این امر کمکی برای حفظ زمین و محیط زیست در طول زمان است تا ما و نسل های آینده بتوانیم از پوزش و توسل به زمین و محیط زیست پرهیز کنیم.
مصرف کمتر برای حفظ محیط زیست بسیار مهم است. کاهش مصرف، استفادهی مجدد و بازیافت میتواند به نجات محیط زیست کمک کند. تولید کمپوست باعث حفظ زیست بوم و تولید خاک حاصله میشود. استفاده از وسایل چند بار مصرف نیز میتواند به کاهش زبالهها و محافظت از موجودات دریایی کمک کند. انتخاب وسایل چند بار مصرف به جای وسایل یک بار مصرف، مسئولانه و موثر است.
باید مصرف محتواهای یکبار مصرف در استفاده روزمره خود را کاهش دهیم. از وسایل قدیمی خود استفاده جدید بکنیم و آنها را تا جای ممکن بازسازی کنیم. از وسایل متفرقه به جای دور ریختن برای بازیافت دیگر موارد استفاده کنیم. حفاظت از محیط زیست در طولانی مدت تأثیرات مثبتی خواهد داشت.
از جایگزینی کیسههای پلاستیکی با کیسههای پارچهای استفاده کنیم. همچنین با حفظ و استفاده مجدد از وسایل، میتوان زبالههای غیر قابل تجزیه را کاهش داد و به حفظ محیط زیست کمک کرد که باعث می شود هزینهها نیز کاهش یابد.
برای حفاظت از محیط زیست از ظروف نشاسته ذرت و استیل ضد زنگ استفاده کنیم و هرگز زباله را در طبیعت رها نکنیم. جمع کردن و دور انداختن زباله در سطل مناسب، افراد را به پاکسازی محیط زیست و رعایت فرهنگ تمیزی تشویق میکند. تفکیک زبالههای تر و خشک هم یکی از روشهای مهم در مراقبت از محیط زیست است که میتواند به حفظ منابع طبیعی کمک کند.
صرفه جویی در مصرف به منظور حفاظت از محیط زیست، یک راهکار مهم است. کاهش مصرف مواد غذایی، لباس، آب و برق از راههای موثر برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای و حفظ محیط زیست است. حفظ پاکیزگی رودخانهها و استفاده صحیح از منابع آب نیز از اهمیت بالایی برخوردارند. همچنین از استفاده از مواد شیمیایی در محصولات و برق، باید خودداری کرد تا به حفظ سلامت محیط زیست کمک شود. به کمک صرفه جویی در مصرف، میتوانیم به حفظ محیط زیست و ایجاد یک زیستگاه سالمتر کمک کنیم. رعایت سکوت و آرامش در طبیعت بسیار اهمیت دارد. برخورد با افرادی که با خودشان باند پخش موسیقی میبرند و با صدای بلند موزیک گوش میدهند، باعث ایجاد استرس و مرگ برای موجودات زنده میشود. مراقبت از پوشش گیاهی و احترام به زندگی گیاهان و درختان نیز ضروری است چرا که زندگی بشر به آنها وابسته است. استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی به جای خودرو، به حفاظت از محیط زیست کمک میکند. تجربه سفر سبز نیز به حفظ طبیعت و محیط زیست کمک میکند و باید در هنگام سفر به این موضوع توجه شود.
انتهای پیام/