مجتبی مظلومی (مدیرمسئول) – به عنوان یک ایرانی و فعال رسانه ای قلبم برای هرمز می‌تپد؛ جزیره‌ای که نه فقط یک تکه خاک، بلکه عصاره‌ای از تاریخ، جغرافیا و شکوه طبیعی ایران است.
متاسفانه، این گوهر بی‌بدیل، درست در زمانی که جهان به دنبال مقاصد گردشگری بکر و دست‌نخورده است، در سایه بی‌توجهی و تخریب، رو به زوال می‌رود.
هدف من از این نوشتار، نه فقط بیان یک دغدغه، بلکه ارائه یک برنامه عملیاتی برای نجات هرمز است؛ برنامه‌ای که بر پایه واقعیت‌های موجود، راهکارهای نوآورانه و مشارکت همگانی بنا شده است.
هرمز: فراتر از یک جزیره، تابلوی نقاشی طبیعت
هرمز، تنها یک نام بر روی نقشه نیست، بلکه تابلوی نقاشی بی‌نظیری است که طبیعت با دستان هنرمند خود خلق کرده است. تنوع رنگی خاک در این جزیره، حاصل میلیون‌ها سال فعالیت‌های زمین‌شناسی و ترکیب مواد معدنی کمیاب است. رگه‌های سرخ، زرد، سفید، نارنجی و سبز، در کنار سواحل فیروزه‌ای خلیج فارس، چنان هماهنگی شگفت‌انگیزی ایجاد کرده‌اند که گویی پا به سیاره‌ای دیگر گذاشته‌ایم.
در حالی که بسیاری از جزایر جهان با سواحل شنی سفید و آب‌های زلال شناخته می‌شوند، هرمز با خاک رنگی خود، یک پدیده منحصربه‌فرد و کمیاب است. تنوع رنگی خاک هرمز، نه تنها یک جاذبه بصری است، بلکه نشان‌دهنده تنوع زیستی و زمین‌شناسی غنی این منطقه است.
هرمز، کلید ورود به خلیج فارس است. موقعیت استراتژیک این جزیره در تنگه هرمز، آن را به یکی از مهم‌ترین نقاط ژئوپلیتیک جهان تبدیل کرده است. کنترل تنگه هرمز، به معنای کنترل بخشی از انرژی جهان است و هرگونه ناامنی در این منطقه، می‌تواند تاثیرات مخربی بر اقتصاد جهانی داشته باشد.
تخریب هرمز؛ روندی رو به رشد و پیامدهای ناگوار این تخریب
متاسفانه، زیبایی و اهمیت هرمز، باعث شده است تا این جزیره مورد طمع سودجویان و افراد ناآگاه قرار گیرد. برداشت بی‌رویه خاک رنگی، ساخت و سازهای غیرمجاز، رهاسازی زباله و ورود بی‌ضابطه گردشگران، اکوسیستم هرمز را به شدت تهدید می‌کند.
پیامدهای تخریب هرمز:
- از بین رفتن خاک رنگی: برداشت بی‌رویه خاک، باعث می‌شود تا این سرمایه طبیعی ارزشمند از بین برود و مناظر زیبای جزیره تخریب شوند.
- آلودگی محیط زیست: رهاسازی زباله و مواد آلاینده، باعث آلودگی خاک، آب و هوا می‌شود و به زندگی جانداران آسیب می‌رساند.
- تخریب زیستگاه‌ها: ساخت و سازهای غیرمجاز، باعث از بین رفتن زیستگاه‌های طبیعی گیاهان و جانوران می‌شود و تنوع زیستی جزیره را کاهش می‌دهد.
- کاهش جذابیت گردشگری: تخریب منابع طبیعی، باعث کاهش جذابیت گردشگری هرمز می‌شود و به اقتصاد محلی ضربه می‌زند.
راهکارهای نوآورانه برای نجات هرمز؛ فراتر از اقدامات کلیشه‌ای
برای نجات هرمز، نیازمند رویکردی نوآورانه و جامع هستیم که فراتر از اقدامات کلیشه‌ای و موقت باشد.
۱. ایجاد منطقه حفاظت‌شده: اعلام هرمز به عنوان یک منطقه حفاظت‌شده، می‌تواند از برداشت بی‌رویه خاک و ساخت و سازهای غیرمجاز جلوگیری کند. این منطقه حفاظت‌شده باید شامل تمام مناطق حساس و ارزشمند جزیره باشد.
۲. توسعه گردشگری مسئولانه: گردشگری باید به گونه‌ای مدیریت شود که به حفظ محیط زیست و توسعه اقتصادی جوامع محلی کمک کند. این گردشگری مسئولانه باید شامل موارد زیر باشد:
- محدود کردن تعداد گردشگران: تعداد گردشگران باید با ظرفیت تحمل جزیره همخوانی داشته باشد.
- آموزش گردشگران: گردشگران باید در مورد اهمیت حفاظت از محیط زیست هرمز آموزش داده شوند.
- استفاده از راهنماهای محلی: استفاده از راهنماهای محلی، می‌تواند به گردشگران کمک کند تا از زیبایی‌های هرمز به طور مسئولانه لذت ببرند.
- ایجاد اقامتگاه‌های بوم‌گردی: اقامتگاه‌های بوم‌گردی، می‌توانند با استفاده از مصالح بومی و رعایت اصول زیست‌محیطی، به توسعه گردشگری پایدار کمک کنند.
۳. توانمندسازی جوامع محلی: جوامع محلی باید در فرآیند حفاظت از هرمز مشارکت داده شوند. این توانمندسازی باید شامل موارد زیر باشد:
- ایجاد فرصت‌های شغلی پایدار: ایجاد فرصت‌های شغلی در زمینه گردشگری، صنایع دستی و کشاورزی پایدار، می‌تواند به کاهش وابستگی جوامع محلی به منابع تخریب‌کننده کمک کند.
- آموزش مهارت‌های فنی و حرفه‌ای: آموزش مهارت‌های مرتبط با گردشگری و صنایع دستی، می‌تواند به افزایش درآمد جوامع محلی کمک کند.
- حمایت از کسب و کارهای محلی: حمایت از کسب و کارهای کوچک و متوسط محلی، می‌تواند به ایجاد یک اقتصاد پایدار در هرمز کمک کند.
۴. استفاده از فناوری‌های نوین: فناوری‌های نوین، می‌توانند در حفاظت از محیط زیست هرمز نقش مهمی ایفا کنند.
- استفاده از پهپادها برای پایش: پهپادها می‌توانند برای پایش مناطق دورافتاده و شناسایی تخلفات زیست‌محیطی استفاده شوند.
- استفاده از سیستم‌های GIS: سیستم‌های GIS می‌توانند برای نقشه‌برداری از مناطق حساس و مدیریت منابع طبیعی استفاده شوند.
- استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر: استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر، می‌تواند به کاهش آلودگی هوا و حفظ منابع طبیعی کمک کند.
۵. جلب مشارکت همگانی: حفاظت از هرمز، وظیفه یک فرد یا سازمان نیست، بلکه یک مسئولیت همگانی است. باید با استفاده از رسانه‌ها، شبکه‌های اجتماعی و برنامه‌های آموزشی، آگاهی عمومی را در مورد اهمیت حفاظت از هرمز افزایش داد و همه افراد را به مشارکت در این امر تشویق کرد.
ختم کلام:
هرمز، گنج پنهان خلیج فارس است که در انتظار دستان مهربان ماست. اگر امروز برای نجات این جزیره اقدام نکنیم، فردا بسیار دیر خواهد بود. بیایید با هم متحد شویم و هرمز را برای نسل‌های آینده حفظ کنیم. این تعهد، نه فقط یک وظیفه زیست‌محیطی، بلکه یک رسالت ملی است.
انتهای پیام/
