به گزارش صافی، پس از شروع درگیری‌ها میان ایران و اسرائیل بازار سرمایه ایران به مدت ۱۲ روز تعطیل شد و تمام فعالیت‌های آن متوقف گردید. اقدامی که به گفته تحلیلگران به‌جای کنترل هیجانات، شرایط را وخیم‌تر ساخت و موجب افزایش ریسک‌های سیستماتیک و کاهش قابلیت نقدشوندگی شد.
رضا خانکی، کارشناس بازار سرمایه و بنیان‌گذار ازکی سرمایه، در گفت‌وگویی گفت که افت شاخص‌ها در فضای جنگی قابل پیش‌بینی بود اما تعطیلی معاملات باعث تشدید این روند گردید. وی توضیح داد که توقف طولانی‌مدت بازار باعث انباشت سفارش‌های فروش و ایجاد موج بزرگی از عرضه شد. خانکی افزود: «در صورت عدم تعطیلی بازار فعالان همچنان به دادوستد ادامه می‌دادند؛ شاید برای چند روز شاهد صف فروش می‌بودیم اما با جریان مداوم نقدینگی حجم فروش تا این حد افزایش نمی‌یافت.»
او تأکید کرد تا زمانی که فضای جنگی ادامه داشته باشد روند نزولی بازار نیز تداوم خواهد داشت. وی افزود که توانایی نقدشوندگی سریع از ویژگی‌های اصلی بازار بورس است و با تعطیلی بلندمدت این ویژگی به‌کلی تضعیف می‌شود و ماهیت بازار زیر سؤال می‌رود.
خانکی همچنین هشدار داد که توقف معاملات اثرات منفی گسترده‌ای بر شرکت‌ها گذاشته، زیرا بسیاری از بنگاه‌های اقتصادی برای تأمین هزینه‌ها و پرداخت حقوق کارکنان به درآمدهای بورسی متکی‌اند و این وقفه مشکلات نقدینگی برای آن‌ها ایجاد کرده است. پیش‌تر نیز نیما نامداری، مدیرعامل پلتفرم «کارنامه» در حوزه اقتصاد دیجیتال، در یادداشتی به همین مسئله اشاره کرده بود.
این فعال بازار همچنین اظهار داشت سیاست‌های محدودکننده همچون توقف یا محدودسازی معاملات، در حمایت واقعی از بورس ناکام بوده‌اند و حتی منجر به زیان بیشتر سرمایه‌گذاران شده‌اند. او تصریح کرد:« باید بپذیریم که مسئولیت زیان مردم بر عهده نهادهایی مثل سازمان بورس یا بانک مرکزی نیست.»
روئین صمدزاده، تحلیلگر بازار سرمایه نیز تعطیلی ۱۲ روزه بورس و بازگشایی بدون آمادگی آن را یکی از بزرگ‌ترین خطاهای سازمان بورس طی سال‌های اخیر توصیف کرد. به اعتقاد او، نبود برنامه‌ریزی و استراتژی مشخص باعث شد بازار با همان شرایط پیش از جنگ دوباره باز شود و با شوکی شدید روبرو گردد.
او گفت:« این وضعیت قابل پیش‌بینی بود. پس از تعطیلی طولانی افزایش ریسک‌ها و تلاش برای خروج سرمایه‌ها منجر به این آشفتگی شد. حداقل اقدامی که می‌توانست انجام شود تغییر دامنه نوسان یا کنترل فروش نهادهای بزرگ بود.»
صمدزاده همچنین با اشاره به ساختار خاص بورس ایران یادآور شد که وجود حجم مبنا و دامنه نوسان روزانه در شرایط بحرانی مانند شمشیری دو لبه عمل می‌کند که پویایی بازار را مختل کرده و موجب فرسایش روند منفی می‌شود. او ادامه داد: « نبود ابزارهایی مانند معاملات فروش نیز به ادامه رکود بازار کمک کرده و احتمال تداوم وضعیت فعلی را افزایش داده است.»
وی هشدار داد که این تعطیلی بیش از پیش اعتماد سرمایه‌گذاران را خدشه‌دار کرده و بازگشت سرمایه‌های خارج‌شده به بازار را دشوار ساخته است:« پیش از شروع جنگ، بازار با ریسک‌های سیستماتیک زیادی روبرو بود اما با آغاز درگیری‌ها این نوع ریسک‌ها برای تحلیلگران ملموس‌تر و پررنگ‌تر از ریسک‌های اقتصادی و ناترازی‌های انرژی شده‌اند.»
در پایان، صمدزاده بر لزوم برنامه‌ریزی دقیق برای مقابله با بحران‌ها تأکید کرد و گفت:« نیازی نیست همه‌چیز را از ابتدا اختراع کنیم. کافیست به عملکرد بازارهای سرمایه پیشرفته نگاه کنیم و با در نظر گرفتن شرایط داخلی، از تجربیات آن‌ها بهره بگیریم.»
انتهای پیام/
