سیدعمران طباطبایی – اقتصاد ارمنستان در دوران پس از استقلال جمهوری ارمنستان از شوروی، از اساس تغییر کرده و بخش هایی همچون ساختمان سازی و خدمات جای کشاورزی و صنعت را به عنوان بخش های اصلی رشد اقتصادی اشغال نموده اند. البته تلاش دولت ارمنستان تنها منحصر به عضویت در اتحادیه اروپا نبوده و ایروان با پیوستن به جامعه اقتصادی اوراسیا راه را برای اقتصاد چند جانبه ارمنستان باز کرده است.

ارمنستان در موقعیتی جغرافیایی قرار دارد که منافع قدرت‌های جهانی در آن تلاقی می‌کند و این کشور بیش از پیش به‌ طور فزاینده‌ای بر تقویت قوای نظامی خود متمرکز شده است اما با وجود سردی روابط، روسیه همچنان به‌ عنوان یک شریک مهم در زمینه دفاعی برای ارمنستان محسوب می‌شود.

رشد ناشی از افزایش قابل توجه صادرات ایران به ارمنستان که نشان دهنده تقویت روابط اقتصادی و افزایش تقاضا برای کالاها و خدمات ایرانی است سبب رشد اقتصادی ارمنستان شده چرا که این افزایش تجارت ناشی از تقویت روابط تجاری و اقتصادی میان ایران و ارمنستان، توسعه زیرساخت‌های حمل و نقل، تمایل ارمنستان به استفاده از مسیرهای جایگزین برای تأمین کالاها به دلیل تحریم‌ها، محدودیت‌های تجاری با کشورهای همسایه و نقش ایران به عنوان تأمین کننده اصلی سوخت‌های معدنی و محصولات انرژی است که در سال های اخیر به دلیل نیازهای رو به رشد ارمنستان اهمیت بیشتری یافته است.

پیش از اینکه ارمنستان به استقلال برسد، اقتصاد این کشور وابسته به صنعت بود و درآمدش تنها از صنایع تولید مواد شیمیایی، ماشین آلات صنعتی، نساجی، فراوری مواد غذایی، تولید رزین و الکترونیک تأمین می‌شد اما امروزه اقتصاد ارمنستان به صورت متمرکز می‌باشد و درآمدهای این کشور از سرمایه‌های داخلی و بیشتر، از صنعت گردشگری تأمین می‌گردد. با این حال، این کشور برای سرمایه گذاری مستقیم خارجی به شدت به سلامت اقتصادی، اقتصادهای روسیه و اتحادیه اروپا وابسته است و بازار داخلی کوچکی دارد و فساد در آن همچنان گسترده است.

در جهت افزایش نرخ رشد اقتصادی، ارمنستان حمایت از سرمایه گذاران اقلیت را تقویت کرده، حقوق و نقش سهامداران را در تصمیمات شرکت های بزرگ افزایش داده و ساختارهای مالکیت و کنترل را روشن کرده است.

در مقوله تاثیر گذار تنوع بخشیدن به اقتصاد از نظر امنیتی، ارمنستان بیش از حد به متحد اسمی خود روسیه متکی است که اکثر دارایی های استراتژیک کشور از جمله کل شبکه توزیع گاز، راه آهن و مخابرات را کنترل می کند. این کشور متاسفانه به شدت به کمک و سرمایه گذاری روسیه وابسته است که رکود اقتصادی آن بر صادرات ارمنستان ضربه زده است.

قبل از استقلال ارمنستان اقتصاد این کشور اقتصادی صنعت محور بود که عمره ترین آن الماس بود که بعد استقلال با کاهشی شدید در میزان تولید مواجه شد. این مسئله ناشی از کاهش عرضه مواد اولیه از سوی روسیه و رکود کلی بازارهای بین‌ المللی الماس بود.

در بخش کشاورزی ارمنستان، اقتصاد در تنوع‌ سازی، ناتوان بوده و به‌ طور مؤثری، زمینه را برای کاهش شدید تولید ناخالص داخلی آماده کرده است چرا که ارزش تولید ناخالص داخلی وابستگی زیادی به سرمایه‌ها و حمایت‌های مالی خارجی دارد و هنوز به طور کامل اقتصاد ارمنستان آزاد نیست.

انتهای پیام/