به گزارش صافی، محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، در سخنانی مهم و صریح، از تصمیم نهایی برای حذف چهار صفر از واحد پول ملی و تغییر نام «ریال» به «تومان» خبر داد. وی تاکید کرد که این اقدام نه تنها یک اصلاح ساختاری در نظام پولی کشور است، بلکه گامی ضروری برای بازگرداندن “حیثیت ملی” و سهولت در مبادلات روزمره مردم به شمار می‌رود.
لزوم حذف صفرها: از محاورات روزمره تا افت غرور ملی
فرزین با اشاره به واقعیت‌های موجود در جامعه گفت: “در حالی که واحد پول ملی کشور ریال است، اما در عمل مردم کلمه تومان را به کار می‌گیرند و در معاملات و محاورات خود ریال به کار نمی‌برند.” این ناهماهنگی میان واحد پول رسمی و عرف جامعه، یکی از دلایل اصلی برای تغییر و اصلاح نظام پولی عنوان شد. رئیس کل بانک مرکزی افزود: “با افزایش تورم و کاهش ارزش پول ملی، نسبت ارزش پول ملی به ارزهای خارجی به صورت وحشتناک افت پیدا کرده است و این مسئله باعث افت غرور ملی هم شده است و بنابراین لازم است که صفرهای اضافه از پول ملی حذف شود.”
وی تصریح کرد که در مرحله اول، چهار صفر از پول ملی حذف خواهد شد تا این شکاف بین ارزش اسمی و واقعی پول کاهش یابد.
لایحه‌ای ۱۳ ساله که اکنون به سرانجام می‌رسد
طرح حذف چهار صفر از پول ملی، سابقه طولانی در نظام قانون‌گذاری کشور دارد. فرزین در این باره توضیح داد: “برنامه حذف ۴ صفر از پول ملی، طی لایحه‌ای که سال ۱۳۹۰ از سوی دولت به مجلس ارائه شده بود، در مجلس مانده بود، در دولت سیزدهم به درخواست دولت متوقف شده بود، در حالی که شورای نگهبان هم بعد از رفع ایرادات و رفع ایراد آن را تایید کرده بودیم، تایید کرده بود.” وی افزود که از زمان انتصاب خود به ریاست بانک مرکزی، این لایحه را در کمیسیون اقتصادی مجلس مطرح و از آن دفاع کرده است. به گفته فرزین، “وقتی ریال از سوی مردم استفاده نمی‌شود و تومان در محاورات و معاملات رایج است، دلیلی نداریم که آن را حفظ کنیم و باید ۴ صفر اضافه را حذف کنیم.”
تجربه جهانی و نگاهی به آینده تورم
رئیس کل بانک مرکزی به سوابق مشابه حذف صفر از پول‌های ملی در کشورهای دیگر نیز اشاره کرد و گفت: “به عنوان مثال در آلمان در زمانی که تورم بالایی داشت، ۱۲ صفر حذف شد، در فرانسه دو صفر، در ترکیه ۶ صفر و در برخی کشورهای دیگر هم حذف صفر انجام شده است.”
فرزین همچنین در پاسخ به این پرسش که آیا با حذف چهار صفر از پول ملی تورم کنترل می‌شود، تاکید کرد: “هدف ما کنترل تورم نیست و یا افزایش ارزش پول ملی نیست، اما روند تورم در کشور ما در حد ۳۰ تا ۴۰ درصد پایدار مانده و در حال حاضر چاره‌ای جز حذف صفر از پول ملی نداریم.” وی افزود که این اقدام برای اصلاح نسبت اسکناس‌های درشت به واحد پول ملی ضروری است؛ جایی که در حال حاضر چک‌پول‌های یک میلیون ریالی (صد هزار تومانی) به معنای یک میلیون برابر واحد پول ملی هستند، در حالی که در دنیا حداکثر اسکناس‌ها مانند ۵۰۰ یورویی، نسبت معقولی به واحد پایه پول دارند.
چالش‌های چاپ اسکناس و آینده مبادلات
با وجود افزایش استفاده از کارت‌های بانکی، فرزین بر لزوم حفظ اسکناس تاکید کرد: “در حال حاضر ۱۰ میلیارد و چهارصد میلیون قطعه اسکناس در گردش در کشور داریم. یکی از مشکلات حذف ۴ صفر این است، با وجود اینکه بسیاری از خریدهای مردم و تراکنش‌ها به وسیله کارت انجام می‌شود، اما در عین حال به خاطر بحث‌های پدافند غیرعامل نیاز به اسکناس هم داریم و چون ممکن است شبکه کارتی کشور دچار مشکل شود، معاملات مردم باید با اسکناس انجام شود و متوقف نشود.”
وی با بیان اینکه “پول ملی مثل پرچم است که باید ارزش داشته باشد”، افزود که هدف از این اصلاح، ایجاد واحد پولی است که در شمارش‌ها و محاسبات ضعف نداشته باشد. این فرایند طی یک دوره سه ساله، با جایگزینی اسکناس‌های جدید همراه خواهد بود. اسکناس‌های کوچک‌تر مانند ۵۰۰ تومانی کنونی، پس از حذف صفرها، به صورت سکه منتشر خواهند شد، در حالی که چک‌پول‌های جدید نیز با واحد پولی جدید عرضه می‌شوند.
فرزین در پایان درباره تداوم تورم و احتمال حذف مجدد صفرها در آینده گفت: “طبق محاسبه با توجه به اینکه روند تورم در کشور ما بین ۳۰ تا ۴۰ درصد ثابت مانده حداقل ۳۵ سال طول خواهد کشید که ما به وضعیت کنونی برسیم که بخواهیم صفر حذف کنیم و بنابراین یک امر لازمی است و هرچه سریعتر باید این حذف ۴ صفر از پول ملی انجام شود.”
انتهای پیام/
