مسعود امین ناجی – بسیاری از والدین معتقدند که طلاق ضربات جبران‌ناپذیری را به کودکانشان وارد می‌کند. بسیاری از والدین چنان نگران این قضیه هستند که حاضرند بسیاری از مشکلات خانوادگی را تحمل کنند اما طلاق نگیرند. اما تحقیقات و مطالعات انجام شده چه می‌گوید؟ آیا بهتر است برای سلامت روان کودکان یک ازدواج ناموفق را ادامه دهیم؟ در این گزارش به بررسی این سوال و آثار و پیامدهای طلاق بر روی کودکان می‌پردازیم.

آثار و پیامدهای طلاق بر روی کودکان

طلاق می‌تواند برای یک خانواده دوران سختی را به همراه داشته باشد. والدین نه تنها در حال پی بردن به روش‌های جدید ارتباط با یکدیگر هستند، بلکه در حال یادگیری روش‌های جدید تربیت و آموزش کودکانشان هستند. تأثیرات طلاق بر فرزندان می‌تواند متفاوت باشد. بعضی از کودکان واکنش‌های طبیعی از خود نشان می‌دهند و زیاد تحت تاثیر قرار نمی‌گیرند، در حالی که کودکان دیگر ممکن است با مشکلات قابل توجهی روبه‌رو شوند.

کودکان در سنین پایینتر انعطاف پذیرتر هستند و با گرفتن کمک‌های پیشرفته از روانشناسان می‌توانند خود را با شرایط وفق دهند و این مشکل برای آن‌ها کمتر به یک بحران تبدیل شود. کودکان از نظر (جنسیت، سن و خلق و خو) در برخورد با این مسئله متفاوت عمل می‌کنند.

 تاثیرات کوتاه مدت طلاق بر کودکان

هنگامی که والدین در هنگام طلاق رفتار بدون فکری از خود نشان می‌دهند و سعی می‌کنند با یکدیگر مخالفت کنند، کودکانی که شاهد یک رابطه مشاجره آمیز بین والدین خود هستند، ممکن است بعضی اوقات تأثیرات کوتاه مدت زیر را تجربه کنند:

اضطراب

طلاق باعث تنش، خلق و خوی تحریک‌پذیر و اضطراب کودک می‌شود. کودکان کمسن نسبت به کودکان بزرگتر مستعد ابتلا به این اختلال هستند زیرا وابستگی زیادی به هر دو والد دارند. کودک مضطرب به سختی می‌تواند بر روی درس خواندن تمرکز کند و ممکن است علاقه خود را به فعالیت‌هایی که زمانی به آن علاقه داشت از دست بدهد.

استرس مداوم

طبق تحقیقات آکادمی روانپزشکی کودکان و نوجوانان آمریکا، بسیاری از کودکان به اشتباه خود را دلیل طلاق والدینشان می‌دانند و مسئولیت اصلاح روابط والدینشان را به عهده می‌گیرند. این امر می‌تواند استرس و فشار شدیدی را که با سن کودک همخوانی ندارد به او وارد کند. همچنین می‌تواند عوارضی مانند تفکرات منفی و کابوس‌های شبانه داشته باشد.

نوسانات خلقی و تحریک ‌پذیری

یکی دیگر از پیامدهای طلاق در کودکان، تحریک پذیری و عصبانیت شدید در آن‌ها حتی در مواجه با عزیزان و افراد نزدیک به آن‌ها است. بعضی از کودکان منزوی می‌شوند و از صحبت و همنشینی با دیگران امتناع می‌کنند. کودک ساکت و منزوی می‌شود و ترجیح می‌دهد بیشتر وقت خود را در تنهایی بگذراند.

غم و ناراحتی شدید

طلاق می‌تواند باعث ناراحتی شدید در کودک شود. لذت انجام فعالیت‌های مختلف برای کودک از بین می‌رود. همچنین در مواردی باعث افسردگی شدید در کودک می‌شود.

ناامیدی و پریشانی

کودکان طلاق ممکن است احساس ناامیدی و آشفتگی را تجربه کنند. زیرا از حمایت عاطفی همه جانبه والدین خود برخوردار نیستند. اگر حضانت کودک فقط بر عهده یکی از والدین باشد و کودک حمایت عاطفی از دیگر والد خود را نداشته باشد، این وضعیت می‌تواند بدتر شود.

اثرات کوتاه مدت طلاق می‌تواند رشد روانی و فیزیولوژیکی کودک را مختل کند، و باعث ایجاد اثرات بلند مدت در او شود.

تأثیرات طولانی مدت طلاق بر کودکان

همه چیز ممکن است برای کودکی که والدین خود را به طور جدا می‌بیند، ناخوشایند باشد. ذهن آن‌ها هنوز به طور کامل شکل نگرفته و به راحتی می‌توانند تحت تاثیر مسائل مختلف قرار بگیرند.

مشکلات رفتاری و اجتماعی

کودک طلاق بیشتر در معرض خطر رفتار خشونت‌آمیز و ضد اجتماعی قرار دارد. هرگونه رفتاری که خشم او را بر انگیزد ممکن است باعث رفتارهای خشونت‌آمیز شود. در دراز مدت، می‌تواند باعث مرتکب شدن به جرم و داشتن ذهنیت‌های جنایی (به خصوص در نوجوانی) در فرد شود. مطالعات نشان می‌دهد که اکثر کودکان طلاق، صفات مشخص پرخاشگری و نافرمانی را با شدت متفاوتی از خود نشان می‌دهند. موارد شدید این شرایط باعث می‌شود کودک از نظر اجتماعی ناسازگار باشد.

مشکل در روابط

کودکان طلاق در بزرگسالی اغلب درباره عشق و داشتن رابطه با دیگران مشکل پیدا می‌کنند. آن‌ها دارای مشکلات اعتماد هستند و حل تعارضات در یک رابطه برای آن‌ها چالش برانگیز است. چنین کودکانی، در بزرگسالی، هرگونه رابطه‌ای را با ذهنیت منفی آغاز می‌کنند.

مستعد به سوء مصرف مواد مخدر

در نوجوانی مصرف الکل و مواد مخدر راهی برای کاهش استرس و اضطراب در نوجوان می‌شود. تحقیقات نشان می‌دهد که سوء مصرف مواد مخدر و الکل در کودکان طلاق از سایر افراد بیشتر است. البته عوامل دیگر مانند میزان رسیدگی والدین به نوجوان، میزان گرایش او به مواد را تعیین می‌کند. با این حال، سوء مصرف الکل در نوجوانانی که والدینشان طلاق گرفته‌اند بسیار زیاد است. سوء مصرف مواد مخدر اثرات مخرب و ویرانگری بر سلامت جسمی و روانی فرد دارد.

معضل اعتیاد در نوجوانان و روش‌های پیشگیری از آن

احساس ناراحتی و دلشکستگی ناشی از طلاق والدین می‌تواند کودک را دچار افسردگی کند. افسردگی یک مشکل روانی است و کودکان طلاق بیشتر از سایر افراد در معرض آن هستند. تحقیقات نشان می‌دهد که طلاق می‌تواند تاثیر بسزایی در ابتلا به اختلال دو‌قطبی داشته باشد.

وضعیت ضعیف تحصیلی و موقعیت اجتماعی

اثرات روانشناختی طلاق، علاقه کودک به تحصیل را کاهش می‌دهد. کودکانی که طلاق والدین خود را تجربه می‌کنند، با مشکلات تحصیلی متعددی روبه‌رو می‌شوند. این امر می‌تواند توانایی کودک را در یادگیری در مدرسه و دانشگاه به طور قابل توجهی مختل کند. پیشرفت کم تحصیلی، چشم انداز شغلی کودک در بزرگسالی را با مشکل روبرو می‌کند،و داشتن موقعیت اجتماعی و اقتصادی مناسب برای او را دشوار می‌کند.

طلاق می‌تواند صدمات جبران‌ناپذیری به روان و جسم کودک وارد کند. اما گاهی اوقات طلاق والدین بهتر از مشاجره و بحث مداوم آن‌ها می‌باشد.

انتهای پیام/