راهنمای جامع تحقیقات بازار و تحقیقات بازاریابی

صافی نیوز / در این نوشتار به توضیح و بررسی تحقیقات بازار (Market Research) و تحقیقات بازاریابی که یکی از مهمترین اقدامات برای شرکت ها در ابتدای راه اندازی و همچنین برای شرکت ها و استارت آپ های در حال فعالیت می باشد، پرداخته می شود.

شناخت بازارهای هدف و مشتریان احتمالی در تشخیص روش های بازاریابی و بودجه بندی های مدیران برای شرکت ها بسیار مهم است و می تواند به میزان قابل توجهی ریسک شرکت ها و سازمان ها را کاهش داده و نقش بسیار کاربردی و مهمی در پیشرفت، ارتقاء و کسب درآمد و فروش بیشتر داشته باشد.

تحقیق بازار، با روش های مطالعاتی سازمان یافته و علمی به شناسایی و تشخیص بازار هدف واقعی و مشتریان احتمالی محصولات یا خدمات شرکت ها می پردازد.

تحقیق بازاریابی ( Marketing Research ) چیست؟

پس از شناخت مشتریان هدف و بازار هدف، لازم است بدانیم که با مشتریان هدف و همجنین بازار هدف چگونه ارتباط برقرار کنیم و چه اطلاعات با آنها تبادل نمائیم، تحقیقات بازاریابی ( Marketing Research ) عبارت است از

فعالیت هایی که نحوه ارتباط با بازار  هدف و مشتریان هدف و نحوه انتقال اطلاعات را مشخص می نماید.

یکی از مهمترین عوامل مهم شسکت شرکت ها و استارت آپ ها، عدم به کارگیری صحیح و مشاوره تحقیقات بازار و بازاریابی می باشد.

انواع روش های تحقیقات بازار

۱ – تحقیقات پایه ای مانند Focus Group ( گروه متمرکز )، تحقیقات آنلاین مانند پرسشنامه های برخط ( Online ) و همچنین مصاحبه های تلفنی با افراد.

۲ – تحقیقات ثانویه شامل استفاده از منابع کتابخانه ها، دانشگاه ها و یا منابع شرکت ها وموسسات آموزشی و تجاری.

 

گروه متمرکز ( Focus group ) چگونه است؟

گروه متمرکز یا همان ( Focus group )  یک مصاحبه گروهی از تعداد کمی افراد و شرکت کنندگان که از لحاظ جمعیتی مشابه می باشند، است. در این روش محقق و یا ارزیاب واکنش این افراد را نسبت به یک سری سوالات خاص  و همچنین با باز کردن سوالات و هدایت آنها،  مورد مطالعه قرار می دهد.

در تحقیقات بازار نتیجه این مطالعات  به عنوان یک ابزار، جهت درک بهتر واکنش مردم نسبت به محصولات و یا خدمات و همچنین تجربیات مشترک آن ها مورد مطالعه قرار می گیرد و در نتیجه آن، توصیه هایی را جهت بهبود عملکرد استخراج شود.

بنابراین Focus group یک روش تحقیق یا ارزیابی را شامل می شود که محققان از طریق بحث های تعاملی و هدایت شده سازماندهی می کنند.

تحقیقات آنلاین چگونه انجام می شوند ؟

تحقیق بازار آنلاین تفاوت آنچنانی با تحقیقات بازار سنتی ندارد و تفاوت آن این است که عملیات تحقیقات از طریق اینترنت انجام می شود و بالطبع ابزارهای شما در تحقیق آنلاین متفاوت است. شما در تحقیقات آنلاین از ابزارهایی چون پرسشنامه های برخط و آنلاین، ابزارهای تحلیل داده، رقبا و همچنین داده های به دست آمده از گزارش هایی چون فرم ها و … استفاده می کنید.

روش های متعددی جهت انجام تحقیقات بازار وجود دارد. در این قسمت به تعدادی از راهکارهای مرسوم آن می پردازم.

روش های تحقیقات آنلاین

تحقیقات کلمات کلیدی ( Key word ) :کلمات کلید، کلماتی هستند که در ذهن مشتری بابت مشکل، نیاز و یا سوالی ایجاد شده و آن کلمات را در موتورهای جستجو، سرچ می نماید. این کلمات، کلیت یک موضوع را می گویند به اینگونه که اگر بخواهیم محتوای خود را در یک کلمه تعریف کنید و یا خلاصه کنید به آن کلمه یا کلمات می رسید.

فرم های پرسشنامه آنلاین و نظر سنجی: نظر سنجی نقش مهمی در تحقیقات بازار در هر دو شکل سنتی و آنلاین ایفا می نماید. با نظر سنجی و پرسشنامه با اخذ نظرات مشتریان و دیدگاه های آنها را دریافت و تحلیل نموده در روش آنلاین شما می توانید با ابزارهای متفاوت به صورت ارزان و اثر بخش اطلاعات لازم را جمع آوری نمائید.

لینک های رقابتی : شما می توانید با کمک ابزارهای متفاوت و همچنین موتورهای جستجو اطلاعات بسیاری از رقبا از جمله لینک های وابسته آنها، قیمت گذاری ها، مخاطبان، و  … را به دست بیاورید و با استفاده از این اطلاعات برنامه ریزی صحیح بازار و بازاریابی خود را انجام دهیدو در نتیجه سهم خود را در بازار بیشتر نمائید.

مراحل تحقیقات آنلاین بازار

تحقیقات آنلاین بازار شامل ۵ محله می شود:

۱- انتخاب پرسونای خریدار ( Buyer persona ): هر چه شما مشتریان بالقوه خود را بهتر بشناسید و از رفتار واحساسات آن ها مطلع باشید و بدانید که چه چیزهایی بر روی آنها تاثیر می گذارد، بلاشک می توانید با انها ارتباط بهتر  و موثرتری را برقرار کنید و محصولات و خدمات خود را به آنها با روش و متد تاثیر گذار معرفی کنید. هر کسب و کاری می تواند چندین پرسونای مختلف داشته باشد.

پرسونا بر حسب مواردی چون سن، جنسیت، میزان درآمد، شغل، فرهنگ، تحصیلات و … طراحی می شود.

۲- ایجاد تعامل و ارتباط با مخاطبان هدف: پس از اینکه پرسونای مشتریانتان را مشخص کردید، نوبت به تست می رسد. شما بر اساس پرسونا یک نمونه جامعه را انتخاب می کنید و با آنها تعامل برقرار می کنید تا بتوانید برخوردها، رفتارها و تصمیمات آن ها را بیشتر تحلیل کنید. برای این مورد از سه روش زیر می توانید استفاده کنید.

  • گروه های متمرکز ( Focus group ).
  • مصاحبه و تماس تلفنی.
  • نظر سنجی و پرسش نامه های آنلاین.

۳- ساخت پرسشنامه : به منظور نیل به هدفتان باید سوالات مناسبی را تدوین نمائید، هر چن کار ساخت پرسشنامه کار آنچنان آسانی نیست، زیرا باید به صورت تخصصی سوالاتی طرح شود که بتوان سلایق، نیازها و رفتار مخاطبان را هنگام خرید و همچنین عوامل موثر و تاثیر گذار بر روی تصمیم نهایی خرید آن ها را کشف کنید.

۴- تحلیل رقبا: تحلیل مشتریان به تنهایی کافی نیست و باید به صورت همزمان اطلاعات دقیقی از رقبا، بازار، نحوه عملکرد رقبا و خریداران آنها به دست بیاورید.

۵- جمع بندی نهایی نتایج تحقیقات: به منظور اخذ نتیجه نهایی و مفید باید ساختار مشخصی را برای تحقیقات خود مشخص کنید و تحقیقات خود را در آن قالب قرار دهید. این ساختار شامل موارد زیر می باشد.

  • هدف شما از انجام تحقیقات بازاریابی چیست؟
  • مخاطبان و نمونه های بررسی شده چه کسانی هستند؟
  • خلاصه و شرح عملیات های انجام شده.
  • تحلیل مراحل آشنایی مشتری با خدمات و محصولات شما.
  • ارزیابی و تحلیل به دست آمده.
  • چه عواملی بر تصمیم گیری مشتری تاثیر گذار هستند؟
  • تدوین،نوشتن استراتژی و برنامه ریزی ها آینده.

فرآیند تحقیقات بازار

فراآیند تخقیقات بازار شامل موارد زیر می باشد:

۱- تعریف و مشخص نمودن مسئله.

۲- برنامه ریزی لازم جهت تحقیقات بازار.

۳- جمع آوری اطلاعات مورد نیاز.

۴– تجزیه و تحلیل و آنالیز  داده ها و اطلاعات.

۵- تصمیم گیری.

۶- جمع آوری و ارائه یافته ها.

۷- عملی سازی و اجرای تصمیات.

۸- کنترل پروژه های اجرایی.

۹- ارزیابی و تحلیل مجدد.

۱۰- کنترل و نظارت.

۱۱- جمع آوری داده هاف یافته و شواهد.

۱۲- اجرا کردن تحقیقات و تصمیات اخذ شده.

۱۳- آنالیز، مدیریت و تحلیل نتایج.

۱۴- مدیریت مجدد.

۱۵- ارزیابی مجدد و نظارت بر پروسه ها.

۱۶- تجزیه و تحلیل و آنالیز نتایج کسب شده.

۱۷- نظارت و کنترل.

۱۸- آنالیز بازخورد.

۱۹- برنامه ریزی و مشخص نمودن برنامه ها و روش های جدید.

۲۰- بررسی و مشخص کردن میزان پیشرفت.

۲۱- اجرای روش ها و استراتژی های جدید.

۲۲- مشخص نمودن هزینه های جدید.

روش‌های تحقیقات بازاریابی

روش هایی متفاوت جهت تحقیقات بازاریابی وجو دارد از جمله:

  • مصاحبه با Focus Group یا همان گروه های متمرکز.
  • تحقیق در مورد محصولات یا خدمات.
  • تحقیقات مبتنی بر مشاهده.
  • تحقیق در خصوص پرسونای مشتریان.
  • تقسیم بندی بازار ( Segmentation ).
  • تحقیقات در خصوص قیمت گذاری.
  • تحلیل رقبا.
  • تحقیقات میزان رضایت مشتریان.
  • تحقیقات برند و میزان آگاهی از برند و کمپین ها.
  • تحقیقات فروش.
  • تحقیق در مورد بازاریابی و برنامه های بازاریابی.

فرایند تحقیقات بازاریابی

  • تحقیق و پژوهش و تعریف مسئله: جوع آوری اطلاعات و داده ها از طریق مصاحبه با مشاورین و کارشناسان حوزه بازاریابی.
  • تدوین و برنامه ریزی برای حل مسئله: تعریف و تشکیل چارچوب و آماده نمودن الگوهای تحلیل شده، پاسخ پرسش های نتیجه تحقیق و فرضیه های آن ها.
  • تدوین و برنامه ریزی طرح پروژ های احقیقات بازاریابی: مشخص نمودن و تعریف دقیق متغیر ها و تدوین مقیاس های مناسب جهت اندازه گیری.
  • اجرای عملیات ها به صورت میدانی: کسب اطلاعات و داده ها از طریق مصاحبه به صورت های جحضوری، تلفنی، آنلاین.
  • آنالیز داده های کسب شده: مستند سازی روش ها و رویکردها، طرح تحقیق، شیوه گرد آوری و جمع آوری و روش های تحلیل و آنالیز داده ها.

چگونه یک پرسشنامه عالی طراحی کنم؟

  • سادگی سوالات: سوالات طرح شده تا جایی ممکن است باید سده باشند.
  • عدم سو گیری و جهت: سوالات باید فاقد هر گونه جهت دهی یا سو گیری باشند.
  • عدم استفاه از اصطلاحات تخصصی: از درج اصطلاخات تخصصی یا مخفف ها در سوالات پرهیز کنید.
  • ترکیب سوالات مثبت و منفی: سوالات باید ترکیبی از جنبه مثبت و منفی باشند.
  • پاسخ دهی آسان: تا جایی می توانید سوالات را به گونه ای طراحی کنید که پاسخ دادن به آن ها آسان باشد.
  • محلی جهت پاسخ های اختصاصی پاسخ گو درج کنید: شرایطی را ایجاد کنید که پاسخگو نظرات خودش را هم در آن درج کند.
  • سوالات تکراری با اشکال متفاوت: سوالاتی را به صورت تکراری و با اشکال متفاوت جهت اخذ نظرات واقعی با درک های متفاوت افراد طرح کنید.
  • پرهیز از سوالات مبهم: از طراحی سوالات مبهم بپرهیزید.

انتهای پیام/