تهران- ایرنا- همزمان با سپری شدن دو روز از جشنواره سی‌وهفتم تئاترفجر در کنار نظم قابل تقدیر برگزاری این رخداد، حاشیه‌هایی نیز با خود به همراه داشت که مهم‌ترین آنها به حضور گسترده دستفروشان در محیط پیرامونی مجموعه تئاترشهر و بر هم زدن چهره فرهنگی این رخداد باز می‌گردد.
به گزارش روز چهارشنبه خبرنگار فرهنگی ایرنا، اصلی غیرقابل انکار است که برگزاری جشنواره‌های هنری در بهمن ماه و همزمان با ایام پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی، جلوه ای خاص به فعالیت‌های فرهنگی – هنری در جامعه می بخشد.
در حقیقت می توان برگزاری رخدادهایی مانند جشنواره فیلم فجر، جشنواره بینالمللی تئاتر فجر، جشنواره هنرهای تجسمی و جشنواره بینالمللی موسیقی را بهار هنرهای مختلف کشور در زمستان بدانیم؛ چرا که شروع حرکت کاروان فعالیت‌های فرهنگی – هنری به عنوان آغاز سال هنرهای مختلف همواره از تاریخ برگزاری جشنواره های فجر برای بازه زمانی یک ساله پیش رو رقم می‌خورد.
هر چند متن اتفاقات و رویدادهای جشنواره محور فجر در حوزه فرهنگ و هنر در مواجهه مخاطبان با آثار ارائه شده در این رخدادها گره خورده است، و همین امر مهم‌ترین بار بخش اخبار و اطلاعات را شامل می‌شود اما گاه برخی از حاشیه‌ها دامنه فعالیت جشنواره‌های هنری را متاثر می‌کند، حتی می‌بینیم که به دلیل پررنگ بودن این حاشیه‌ها، گاهی حواشی، پر رنگ‌تر از بطن اتفاقات جشنواره‌های هنری فجر خود را نشان می‌دهد.
سی‌وهفتمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر در حالی در شامگاه سه شنبه (بیست و سوم بهمن ماه) دومین روز از ایام برگزاری خود را پشت سر گذاشت که در زمینه برگزاری این رویداد در دو روز نخست باز هم شاهد برخی از حواشی بوده‌ایم.
آن‌چه در ادامه از خاطر شما می گذرد نگاهی بر حاشیه‌های دو روز نخست از سی و هفتمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر است.
**متفاوت‌ترین مراسم افتتاحیه
جشنواره بینالمللی تئاتر فجر در یک دهه اخیر هر چند نسبت به برگزاری مراسم افتتاحیه با شیوه‌های متفاوت سعی بر نوآوری داشته اما ثابت کرده است که همان افتتاحیه‌ها نخستین حاشیه‌های جشنواره را با خود به همراه داشته‌اند اما سی و هفتمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر با سنت‌شکنی نادر برهانی مرند به عنوان دبیر جشنواره، برخلاف سنت این رویداد بدون برگزاری مراسم افتتاحیه آغاز شد.
همین عامل باعث شد که در طول تاریخ ۳۷ ساله جشنواره بینالمللی تئاتر فجر، افتتاح و آغاز این رویداد را با به صحنه رفتن نخستین اثر نمایشی برگزار شود. افتتاحیه متفاوت و البته دلچسب که در طی دو روز گذشته در خلال صحبت های جامعه رسانه ای و همچنین هنرمندان خانواده تئاتر به عنوان رویدادی مهم از آن یاد می‌شود.
ساعت ۱۶ روز بیست و دوم بهمن ماه ۱۳۹۷ با اجرای نخستین اثر نمایشی تئاتر خیابانی در قالب اجرایی محیطی با عنوان «شدن» به نویسندگی فاطمه رادمنش و کارگردانی علی محمد رادمنش که محوریت روایت قصه آن به بازتاب فعالیت‌های بانوان ایرانی در مسیر پیروزی انقلاب می‌پرداخت، افتتاح کننده جشنواره تئاتر فجر سی و هفتم باشد.
افتتاحیه‌ای که در کنار اجرای خوب، دقیق و موفق گروه نمایشی «شدن»، با ریزش بارانِ رحمت الهی همراه بود. همین خود باعث شد تا شروعی متفاوت را برای رقم زدن متفاوت‌ترین افتتاحیه ۳۷ سالگی جشنواره بینالمللی تئاتر فجر رقم بزند.
** ابر و باد و مه و خورشید و فلک در کار بودند
آن‌چنان که اشاره شد نخستین روز از جشنواره بینالمللی تئاتر فجر همزمان بود با روز بیست و دوم بهمن ماه که شهر تهران به عنوان میزبان این رویداد بینالمللی در حوزه هنرهای نمایشی با بارش شدید باران و در پاره ای از موارد برف همراه بود. اما این بار باران، این نعمت الهی، جلوه ای خاص را بر فضای حاکم بر مجموعه تئاتر شهر به عنوان میزبان نخستین اجراهای جشنواره سی و هفتم با خود به همراه داشت.
نکته حائز اهمیت دیگر در این بین، استقبال وسیع و پرشور از اجرای نمایش های خیابانی زیر آسمانبارانی و هوای خنک تهران بود. در حقیقت این بار «ابر و باد و مه و خورشید و فلک» دست به دست یکدیگر داده بودند تا نخستین گام ها و تنفس سی و هفتمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر همزمان با گرم شدن تنور اجرا ها در کنار ستقبال گسترده مردم همسو باشد با بارانِ آسمان پایتخت!
** تنش‌هایی ناگزیر
همزمان با آغاز اجراهای نمایش خیابانی به عنوان آثار افتتاح کننده سی و هفتمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر، در همان دقایق ابتدایی که مخاطبان مشغول تماشای نمایش «شدن» به عنوان نخستین کار از مجموعه آثار حاضر در جشنواره بینالمللی تئاتر فجر بودند؛ سامان خلیلیان دبیر بخش نمایش خیابانی و دیگر گونه‌های اجرایی در محوطه تئاتر شهر و به فاصله کمی از گروه نمایشی «شدن» با یکی از کارگردانانی که قرار بود اثرش به عنوان یکی دیگر از آثار حاضر در بخش خیابانی نخستین روز جشنواره تئاتر فجر به صحنه روند، به مشاجره بپردازد.
هر چند در نخستین روز و ساعت‌های برگزاری جشنواره تئاتر فجر به دلیل فشردگی برنامه‌ها و بر هم ریختن ناخودآگاه برخی از اتفاقات وجود چنین تنش‌هایی غیرقابل اجتناب است؛ اما مدیریت سامان خلیلیان در متقاعد کردن کارگردانی که با او به مشاجره برخاسته بود باعث شد که در طرفه‌العینی این تنش با مصافحه و معانقه دو طرف
دعوا، ختم به خیر شود!
** نمایشی که در سایت فروش بلیت بود و در جدول اجراها نبود
دیگر اتفاق حاشیه‌ای روز نخست جشنواره بینالمللی تئاتر فجر به نمایش «دانتون» به نویسندگی و کارگردانی حامد اصغرزاده از آثار حاضر در لیست ابتدایی اجراهای بخش خیابانی و دیگر گونه‌های اجرایی جشنواره باز می گشت.
نمایشی که مخاطبان در بطن پچ‌پچه‌های خود نسبت به وجود نام آن در تارنمای (سایت) «ایران نمایش» برای تهیه بلیت آن با یکدیگر صحبت می‌کردند؛ اما همزمان با همین گپ و گفت‌ها، وقتی با گوشی‌های هوشمند خود وارد سایت می شدند، متوجه می‌شدند که در برابر نمایش «دانتون» عبارت غیرقابل فروش، ثبت شده است.
همچنین در جدول اجراهای حاضر در جشنواره بینالمللی تئاتر فجر در بخش آثار خیابانی و دیگر گونه‌های اجرایی نام این نمایش وجود نداشت. همین عامل سبب شد تا این بار خبرنگاران پیگیر این اتفاق شوند و در گفت‌وگو با سامان خلیلیان متوجه شدند که این نمایش با وجود تذکرهایی که از سوی شورای ارزشیابی و نظارت مرکز هنرهای نمایشی برای برطرف کردن برخی از موارد ذکر شده در آن مواجه شده بود؛ قصد داشت بدون تغییرات اجرای خود را در جشنواره انجام دهد. این بار با مداخله شهرام کرمی مدیرکل اداره هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با حذف این اثر در لیست اجراهای جشنواره مواجه شد.
این اتفاق در شرایطی صورت گرفت که مطابق معمول گروهی موافق و گروهی مخالف ممانعت از اجرای این اثر نمایشی برای حضور در جدول اجراهای جشنواره تئاتر فجر بودند. اما این بار با توجه به حاشیه‌های پیشین نمایش «دانتون» در زمان اجرای عمومی آن، کفه موافقان برای جلوگیری از حضور نام این نمایش در لیست نهایی جشنواره تئاتر فجر نسبت مخالفان سنگین‌تر بود.
** کارگردانی عادل به نام رحمت
دیگر پچ‌پچه‌های مخاطبان آثار تئاتری و همسو با آنها، خبرنگاران و فعالان رسانه‌ای در روز نخست جشنواره به درخواست رحمت امینی کارگردان نمایش «خدایگان» برای خارج کردن نام این اثر نمایشی از لیست جدول اجراهای سی و هفتمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر بازمی گشت. منتها این بار برخلاف اتفاقی که برای نمایش «دانتون» افتاده بود، خود کارگردان (رحمت امینی) اصرار بر خارج کردن نام این نمایش داشت.
در گفت‌وگوی کوتاهی که خبرنگاران با امینی برای پی‌جویی دلیل خارج کردن نمایش «خدایگان» از لیست اجراهای نهایی جشنواره سی و هفتم داشتند؛ او به این نکته اشاره کرد که با توجه به آن‌که در مسیر برگزاری تئاتر سی و هفتم فجر به عنوان یکی از داوران بخش نمایش خیابانی حضور دارد، عدالت را الگوی خود قرار داده و با کنار گذاشتن نمایش «خدایگان» که در بخش مسابقه بین‌الملل جشنواره تئاتر فجر حاضر بود برای جلوگیری از هرگونه شائبه‌ای تصمیم گرفتم تا در هم‌فکری با گروه نمایش، از حضور در جشنواره انصراف دهم.
**برخورد مخاطبان مشتاق با گیشه های خالی
یکی دیگر از اتفاقات نخستین روز جشنواره بینالمللی تئاتر فجر که شاید می‌توان از آن به عنوان اتفاقی تلخ یاد کرد به عدم فروش بلیت در گیشه‌های مجموعه تئاتر شهر برای مخاطبان مشتاق دیدن آثار جشنواره بازمی‌گشت.
هر چند پیش از برگزاری جشنواره بینالمللی تئاتر فجر از سوی روابط عمومی این رخداد عنوان شده بود که بخشی از سهمیه صندلی‌های سالن های نمایشی میزبان جشنواره، برای فروش به مخاطبانی که به شکل حضوری برای تهیه بلیت مراجعه می‌کنند قرار خواهد گرفت؛ اما در فروش اینترنتی آثار حاضر در جشنواره تمامی بلیت ها فروش رفته بود و سهمیه ای برای فروش حضوری در نظر گرفته نشده بود! این مساله با دلخوری برخی از مخاطبان و دوست‌داران آثار تئاتری زمانی که برای تهیه بلیت به گیشه مجموعه تئاتر شهر مراجعه کرده بودند همراه بود.
** نظمی که قابل تقدیر است
بعد از برگزار شدن جشنواره بینالمللی تئاتر طی دو روز نخست در زمینه اجرای آثار نمایشی، شیوه ورود مخاطبان به تالارهای نمایشی و اجرای آثار تئاتری در راس ساعت‌های مقرر؛ شاهد برقراری نظم و انضباط بسیار دقیقی در خلال برگزاری این رخداد بودیم.
اتفاقی که طی ادوار قبلی به خصوص در روزهای نخست کمتر شاهد آن بودیم و در برخی از موارد، حاشیه‌های ناخوشایندی را بر متن اتفاقات جشنواره حاکم می‌کرد. اما این‌که جشنواره سی و هفتم با نظم و انضباط قابل تقدیری در این زمینه فعالیت خود را آغاز کرده است می‌تواند نوید‌دهنده روزهای منظم‌تر و دقیق‌تر در برگزاری هرچه بهتر این جشنواره باشد.
** دبیر گفت حل شده؛ اما نشده بود!
مجموعه تئاترشهر به عنوان قلب تپنده سی و هفتمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر در کنار میزبانی سالن‌های نمایشی و محوطه بیرون آن از آثار حاضر در بخش نمایش خیابانی و محیطی این رخداد، در کنار پارک دانشجو به عنوان یک محیط فرهنگی شناخته می‌شود. محیطی که در ایام برگزاری جشنواره بینالمللی تئاتر فجر رنگ و عطر و بوی فرهنگی و درخشش فعالیت‌های هنری در آن بیش از پیش به چشم می‌آید اما طی چند سال اخیر با گسترش بساط دستفروشان در محیط پیرامونی مجموعه تئاترشهر و پیاده‌روهای اطراف آن، بارها و بارها از زبان مسئولان نسبت به سامان دادن فعالیت دستفروشان در کنار این محوطه فرهنگی به ویژه در ایام برگزاری بزرگ‌ترین و مهم‌ترین رویداد تئاتری کشور – جشنواره بینالمللی تئاتر فجر – تأکید شده است.
در این دوره نیز نادر برهانی مرند (دبیر جشنواره بین‌ال
مللی تئاتر فجر) این وعده را داده بود در تعامل با شهرداری منطقه و نیروی انتظامی طرح سامان دادن به فعالیت دستفروشان در بازه زمانی ۱۲ روزه برگزاری جشنواره تئاتر فجر اجرایی خواهد شد و شاهد حضور این افراد در خلال ایام برگزاری این رخداد نخواهیم بود اما دومین روز از برگزاری جشنواره بینالمللی تئاتر فجر در فضای پیرامونی تئاتر شهر نه تنها نشانی از اجرایی شدن صحبت‌های دبیر جشنواره نداشت که نسبت به روز قبل، شاهد افزایش تعداد دستفروشان بود! دست‌فروشانی که این بار بهانه حضور مخاطبان در محوطه تئاترشهر برای دیدن آثار تئاتری حاضر در این رخداد را بازاری گرم برای فروش محصولات خود می‌دیدند و البته در طی چند سال اخیر به چنان افراد کارکشته‌ای بدل شدند که اجازه تصویربرداری و عکاسی توسط خبرنگاران را نیز نمی‌دهند!
خبرنگار فرهنگی ایرنا برای ثبت این مدعا تلاش داشت تا با دوربین تلفن همراه خود عکسی از حضور گسترده دستفروشان در حاشیه پیاده‌روی مجموعه تئاتر شهر بگیرد که تلاش‌های او با نگاه‌های خیره همراه با غضب و توام با گام‌های محکم و استوار دستفروشان برای گرفتن عکس ناکام ماند!
هر چند در نهایت در ساعات بعد از غروب آفتاب و ازدحام مشتریان دستفروشان، نگارنده توانست عکسی را از حضور گسترده این افراد و برهم زننده چهره فرهنگی مجموعه تئاتر شهر ثبت کند که به عنوان عکس این گزارش و سند این مدعا در قالب این روایت نوشتاری منتشر شده است.
**روزهای خوب آینده
همزمان با سپری شدن دو روز از برگزاری سی و هفتمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر شاهد استقبال هر چه بیشتر مخاطبان از آثار حاضر در این رویداد هستیم و در گپ و گفت اصحاب رسانه و اهالی تئاتر حاضر در مجموعه تئاترشهر متوجه می‌شویم که این میزان استقبال تنها مختص مجموعه تئاترشهر نیست و در دیگر سالن‌های میزبان جشنواره سی و هفتم تئاتر فجر نیز این شور و استقبال مردمی به چشم می‌آید و البته تمام این گفته‌ها بر نظم حاکم در برگزاری این رخداد نیز حکایت دارد.
به واسطه همین گفته‌ها و شنیده‌ها می‌توان روزهای باقی‌مانده جشنواره بینالمللی تئاتر فجر را نیز روزهایی گرم و نوید دهنده دانست و امید داشت که در جشنواره سی و هفتم شاهد کمترین حاشیه‌های جاری در خلال ایام برگزاری این رخداد و تقویت متن فعالیت آن باشیم.
سی و هفتمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر با سکان‌داری نادر برهانی مرند در ۱۱ بخش مسابقه‌ای و جنبی که از بیست و دوم بهمن ماه آغاز شده تا چهارم اسفندماه در تهران ادامه خواهد داشت.
گزارش از امین خرمی
فراهنگ**۹۲۶۶** ۹۰۵۳
انتهای پیام/
