شیراز- ایرنا- اسامی زیادی به نیکی و بدی در تاریخ مانده است اما درباره اشخاصی که ترجیح می‌دهند نامشان بر پیکر میراث فرهنگی و باستانی بماند، می توان گفت نقش های تحمیلی بر پیکر یادگارهای تاریخی می نگارند.

در زمانه ای که عمده بودجه کشورهای گردشگرپذیر را درآمد حاصل از توریسم داخلی و خارجی تامین می کند، کشور ما سهم چندانی از این صنعت ندارد و حتی میراث بیشمار باستانی و تاریخی کشور ما به دلیل عدم ارزش گذاری و اهمیت ندادن، دستخوش تخریب و کنده کاری و یادگاری نویسی است.
در شهرهای تاریخی کشورمان مانند شیراز، میراث ارزشمند از سوی برخی نهادهای خاص مورد هجوم لودرها و بولدوزرها قرار می گیرد و یا میراث غنی خطه فارس نظیر تخت جمشید، ارگ کریم خانی و آرامگاه سعدی و حافظ دستخوش یادگار نویسی ها و کنده کاری هایی می شود که زیبایی این آثار تاریخی ارزشمند را مخدوش می کند.
برخی افراد که گاه به گفته روانشناسان از بیماری وندالیسم( عشق به خرابکاری) رنج می برند و تعداد آنها نیز کم نیست، اقدام به تخریب اموال عمومی و یا نوشتن یادگاری بر پیکر آثار تاریخی می کنند.
امکان ندارد در بازدید از اماکن تاریخی و گردشگری ایران با یادگاری و تاریخ نویسی مواجه نشوید، مساله ای که روانشناسان تحت عنوان وندالیسم و یک ناهنجاری روانی از آن نام می برند.
** تخریب گران میراث
رویا طاهری روانشناس و پژوهشگر در گفت و گو با خبرگزاری ایرنا می گوید که یکی از پدیده های ناخوشایند در سراسر جهان و خصوصا در کشور ما روحیه تخریب گری برخی افراد در اماکن عمومی است که ناشی از وندالیسم است.
او بیان کرد: در قریب به اتفاق ابنیه تاریخی و فرهنگی با پدیده دیوارنویسی مواجه هستیم و بسیاری از گردشگران داخلی که با هدف گذراندن تعطیلات و تفریح و بدون آگاهی، از اماکن تاریخی بازدید می کنند، از خود اقدام به دیوارنویسی در این محل ها می کنند تا رد پایی از خود به جا بگذارند.
این روانشناس و پژوهشگر افزود: آگاهی دادن به جامعه در زمینه لزوم حفظ و نگهداری میراث فرهنگی و تاریخی و نقش این میراث در توسعه شهرها و کشور، مساله بسیار مهمی است که باید از سوی مدیران فرهنگی و رسانه ها به صورت هدفمند دنبال شود.
طاهری اضافه کرد: آشنا کردن دانش آموزان، کودکان و نوجوانان با اهمیت میراث فرهنگی و تاثیر آن در ابعاد اجتماعی و اقتصادی هر جامعه باید از سنین پایین و به صورت مستمر آموزش داده شود؛ در صورتی که در حال حاضر این آگاهی بخشی ها وجود ندارد و یا اگر در دروس مدارس گنجانده شده باشد، بسیار اندک است.
** محل مخصوص برای نوشتن یادگاری تاسیس شود
این روانشناس گفت: کنده کاری و یادگار نویسی در اماکن عمومی و ابنیه تاریخی بیشتر از سوی افرادی بروز داده می شود که از اعتماد به نفس کمی برخوردار هستند.
وی اظهار داشت: نصب تابلوهای بزرگ در کنار ابنیه تاریخی برای ثبت حضور گردشگران و نوشتن یادگاری می تواند از تخریب میراث فرهنگی و تاریخی جلوگیری کند.
** زمانی برای پاکسازی دیوارنویسی ها
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان فارس گفت: دیوارنویسی‌هایی که در اماکن تاریخی و گردشگری شیراز نظیر آرامگاه سعدی،حافظ و ارگ کریم خان زند ایجاد می شود هر سال پاکسازی می شود و امسال نیز در آستانه نوروز ۹۸ این کار انجام خواهد شد.
مصیب امیری در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: دیوارنویسی در اماکن فرهنگی و تاریخی چالشی اجتماعی است که شاهد آن هستیم هرچند که در سال های اخیر کاهش نسبی نیز داشته است.
امیری ادامه داد: مردم به میراث فرهنگی توجه ویژه‌ای دارند اما در برخی مواقع مواردی از ناهنجاری های اجتماعی نیز وجود دارد که می تواند به میراث فرهنگی استان فارس ضربات غیرقابل جبرانی وارد کند.
وی اضافه کرد: نیروهای حفاظت از میراث فرهنگی تعدادی مشخص و اغلب نیز محدود هستند، هرچند که با استفاده از دوربین مدار بسته نیز بر اماکن میراثی نظارت می شود و اگر مواردی از دیوارنویسی مشاهده شود، سریعا با عوامل آن برخورد جدی و حتی قضایی صورت می گیرد.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس در خصوص دیوارنویسی های ارگ کریم خان زند شیراز نیز گفت: سال گذشته بخش زیادی از دیوارنویسی‌های این محل پاکسازی شد و امسال نیز دوباره این کار انجام خواهد شد.
وی افزود: تیم مرمت ارگ کریم خان زند هم اکنون در حال پاکسازی و مرمت دیوارنویسی های این محل هستند و البته اقداماتی نیز در آینده صورت می گیرد که به موقع به اطلاع مردم خواهد رسید.
مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس درباره وضعیت و مرمت بنای آرامگاه سعدی نیز گفت: دیوارشویی این محل به منظور پاکسازی دیواره نویسی ها و بهبود شرایط محیطی در آستانه نوروز انجام خواهد شد اما مرمت کامل آن زمان بر است و در حال حاضر با توجه به افزایش تعداد گردشگران در آستانه سال نو تا اردیبهشت ۹۸ ممکن نخواهد بود.
او عنوان کرد: براساس برنامه ریزی انجام شده بهسازی و مرمت آرامگاه سعدی در خردادماه ۹۸ آغاز و ظرف مدت سه ماه به اتمام خواهد رسید که در قالب آن بنای این محل از جمله قطعات سنگی و پنجره فلزی مرمت خواهد شد.
امیری ادامه داد: مرمت آرامگاه سعدی نیازمند مسدودسازی مقبره است که در حال حاضر با توجه به استقبال گردشگران در ایام نوروز ممکن نخواهد بود.
وی اضافه کرد: دیوارنویسی و یادگاری
‌هایی هم که در محل حوض ماهی آرامگاه سعدی ایجاد شده تا قبل از فرارسیدن نوروز ۹۸ پاکسازی می شود.
به گفته مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس، عملیات اجرایی مرکز سعدی شناسی که در محوطه پشت آرامگاه سعدی احداث خواهد شد از طریق روش بی –او- تی به سرمایه گذار بخش خصوصی واگذار شده و اکنون مراحل آن در حال انجام است که پیش بینی می شود در سال آینده انجام گیرد و روند تحول مجموعه سعدی نیز آغاز شود.
**دیوارنویسی ها از طریق دادگاه پیگیری می شود
همچنین مدیر امور حقوقی اداره کل میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری استان فارس در گفت و گو با ایرنا گفت: تاکنون مواردی از دیوارنویسی در اماکن تاریخی استان فارس همچون ارگ کریم خان زند از طریق مراجع قضایی پیگیری شده و به نتیجه نیز رسیده است.
ابراهیم حقیقی افزود: قضات دادگستری استان فارس درباره دیوارنویسی هایی که در اماکن تاریخی و میراثی این استان صورت می گیرد، بنابر ماده ۵۸۸ قانون مجازات اسلامی همکاری لازم را در این باره انجام می دهند.
وی ادامه داد: ماده ۵۸۸ قانون مجازات اسلامی که برای رسیدگی این موضوع به آن استناد می شود شامل این مسئله است که هر کس به تمام یا قسمتی از ابنیه، اماکن، محوطه یا مجموعه های فرهنگی، تاریخی یا مذهبی که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده یا تزئینات و ملحقات و اشیا و لوازم و یا خطوط و نقوش منصوب یا موجود در اماکن مذکور که مستقلا واجد هویت فرهنگی تاریخی و مذهبی می باشند خرابی وارد آورد، علاوه بر جبران خسارت وارده به حبس از یک تا ۱۰ سال محکوم خواهد شد.
رئیس بخش حقوقی اداره کل میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری استان فارس با اشاره به اینکه تخلفات دیوارنویسی در اماکن میراثی و گردشگری فارس با استناد به این قانون دنبال خواهد شد، گفت: هر نوع تخریب آثار تاریخی که یگان حفاظت و یا اداره کل میراث فرهنگی به بخش حقوقی برای پیگیری گزارش شود، سریعا رسیدگی به آن در دستور کار امور حقوقی میراث فرهنگی قرار خواهد گرفت.
وی در پاسخ به ذکر مواردی از پیگیری قانونی دیوارنویسی در اماکن تاریخی فارس افزود: مواردی در زمینه دیوارنویسی اماکن فرهنگی در سال های اخیر وجود داشته که از جمله آن می توان به دیوارنویسی در ارگ کریم خان زند اشاره کرد که فرد متخلف به جبران خسارت وارده محکوم شد.
حقیقی بر این موضوع که مقام قضایی از پیگیری موارد تخریب و دیوارنویسی در این ابنیه پشتوانه کافی انجام می دهد، تاکید کرد.
**هزینه های نامشخص
مسئول فنی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی فارس اعلام کرد که تمیز کردن دیوارنویسی در اماکن فرهنگی بعد از چهارشنبه سوری انجام می شود.
سیامک بصیری در مصاحبه با ایرنا افزود: پاکسازی دیوارنویسی ها زیر نظر مدیر اماکن فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی فارس انجام می شود و مدیر این مجموعه از اعتبارات سالانه برای پاکسازی دیوارنویسی ها اطلاع دارند.
خبرنگار ایرنا در روزهای گذشته اقدام به برقراری تماس با همت محمدی ،سرپرست امور ارتباطات اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس برای اطلاع از میزان هزینه های پاکسازی یادگاری نویسی کرد که این کار بی نتیجه ماند.
۹۸۷۳ /۱۸۷۶
گزارش از محمدامین افشارپور
انتهای پیام/